In deze discussie hebben SA en BA geen van beiden gelijk, in de KBBI (Kamus Besar Bahasa Indonesia= Het Groot Indonesisch Woordenboek) staat het woord als makelar omschreven en is een gewoon net Indonesisch woord. met ongeveer dezelfde betekenissen als in het Nederlands. Ik kan me niet herinneren het woord ooit in een positieve betekenis gehoord te hebben, maar misschien komt dat wel omdat ik in de handel zit. Als handelaren ergens de pest aan hebben zijn het wel deze “maklar”. Ik schrijf het maar zo om de figuur van de makelar uit de KBBI te onderscheiden.
Maklar is een manier om aan een inkomen te geraken, een maklar jaagt op commissie, het liefst van de verkopende en de kopende partij. Het enige wat zij toevoegen aan een transactie is het opdrijven van de prijs, hoe hoger de prijs, hoe meer commissie. Vaak zijn dat hoge percentages. Er zijn veel maklar die zich op strategische punten opstellen, bijvoorbeeld in een buurt waar veel toeristen komen. In Yogya bijvoorbeeld op de Jl. Malioboro geven zij zich uit voor batikartis met een batikgalerij. Ze nemen je dan mee naar een winkel en doen net alsof die van hun is. Van het eventuele gevangen geld dragen zij een gedeelte af aan de eigenaar, die heeft in deze weinig te vertellen. Iedereen kan echter een maklar zijn, mensen die kleding, schoenen, souvenirs verkopen, hebben deze vaak geleend om zodoende en winst proberen te maken.
Er bestaan ook de gelegenheids-maklar, u zit bijvoorbeeld in een taxi en wil ergens iets gaan kopen. Het is dan niet ongebruikelijk dat de taxichauffeurs nadat u weg bent bij de winkel langs gaan om een commissie te vragen, dit gebeurd zowel bij goedkope en dure winkels, want maklar zijn een normaal verschijnsel in Indonesië. Zelfs een winkelier kan maklar zijn, u komt een winkel binnen en zoekt iets dat een winkel niet in voorraad heeft. De eigenaar zal vaak vlug een personeelslid via de achterdeur wegsturen om snel het gezochte bij een andere winkel te halen en aan u te verkopen. Of zelfs met u mee gaan naar een andere winkel om na een aankoop commissie bij zijn collega op te eisen. Informatie is in Indonesië moeilijk te bekomen, het lijkt wel alsof niemand iets weet, ze doen wel of ze iets weten, want het is onbeleefd om nee te zeggen. Een welbekend verschijnsel zijn de sopir taksi en de tukang beca die de passagiers die om een hotel vragen bij voorkeur deze naar een hotel brengen waar zij commissie kunnen vangen. Vaak is het bij de aanwezigheid van zo een “maklar” moeilijk om iets van een prijs af te krijgen.
Ik heb in dit land altijd in handel gezeten waarbij veel geruchten ontstaan als er een bepaald iets ergens zou moeten zijn. Ik ben regelmatig naar zo een plek geweest en heb me laten inpalmen door een maklar. Hij brengt je op de brommer, auto of wat voor vervoer dan ook naar producenten of handelaren. Zo krijg je een aantal contacten. Je besluit niets te kopen, maar onthoud de adressen waar je geweest bent en komt op een later tijdstip op eigen houtje terug. Zo een maklar krijgt er wel de pest in als je de hele dag op stap bent geweest zonder resultaat. dat is het risico van het “vak”. Als je als man alleen in een hotel incheckt, dan wordt er vaak door een roomboy een “teman tidur” aangeboden, Dat doet hij om commissie te vangen. Mocht je zelf een dame meenemen, dan zal die als ze weggaat vaak een gedeelte van haar inkomsten aan de satpam of ander personeelslid van een hotel af moeten staan.
De ergste maklar zitten in de landbouw, die de producten van de boeren aan inkopers doorsluizen. Vaak kunnen de boeren ook via deze figuren geld lenen, dat maakt hun onderhandelingspositie zwak bij de oogst. Boeren in Indonesië hebben een vreselijk leven, dat is de meest uitgebuite groep mensen in dit land. Het is ook de grootste groep. Denk daar maar eens aan als je zo iemand in de sawa ziet zwoegen. Het vragen van commissie als je min of meer bij een transactie aanwezig bent geweest is vrij gebruikelijk in Indonesia. Er bestaat ook iets als “Uang dengar” hoorgeld, dat betekent dat als je van een transactie die zo juist heeft plaats gehad hoort je ook je “persen” kan opeisen. Er zijn in Indonesia een aantal systemen, afgezien van de corruptie, die veel geld in verkeerde zakken terecht laat komen, zonder dat men daar iets voor doet. Bijna altijd bij mensen die reeds bulken van dat geld.
:zon02: