Bahasa Indonesia de Indonesische taal

Indonesië
81

Even een paar woorden aan het boekje “Bahasa Baku Vs Bahasa Gaul” door Indari Mastuti wijden. Het is een dun boekje (153 pag.) en kost Rp 27.900. Voor die prijs laat ik zoiets niet liggen, goedkoper dan een tijdschrift in Nederland. Het boekje begint met een inleiding over het ontstaan van het bahasa Indonesië, gelukkig niet gesteld in het nationalistische gebral dat vele Indonesiërs zo typeert. De pogingen van de Nederlanders om de bahasa Melayu als nationale taal in Indië in te voeren worden voldoende belicht. Ook de reden van de invoering en de diverse spellingveranderingen krijgen ruime aandacht. Er wordt stilgestaan bij het ontstaan van de bahasa Gaul, omstreeks 1970 en de ontwikkeling van deze taal. Welke woorden populair werden, en het hoe en waarom. Een interessant hoofdstukje is hoe bepaalde woorden worden gevormd, zo kan je zelf aan de slag. Ook wordt de functie van de taal besproken. Interessant is het hoofdstuk waarin bahasa Gaul als kunstvorm wordt belicht. Tot slot wordt uitgelegd hoe bahasa Gaul te begrijpen.

Deze inleiding is erg compleet en goed geschreven, met de nodige referenties erbij, hoewel de schrijver geen wetenschapper is. dat maakt het boekje aantrekkelijk, want is voor een ieder in begrijpelijke taal gesteld.

Het tweede deel van het boekje bestaat uit een woordenlijst bahasa Gaul - bahasa Baku. Ik zal even een greep hieruit doen:

ACK - Aku cinta kamu, Amigos - Agak minggir got sedikit, Bagasi - Bagus, Bayi - Bye, Betaria - Buang air besar, Binor - Bini orang, BU - Butuh uang, Buleleng - Bule, Cabe - Cakep banget, Ce - Cewek, Dolly Parton - Dollar, Duta - Duit, uang, EGPGTL - Emang gue pikiran gitu loh, F4 - Fanas fusing filek fatuk…

Ik stop er hier mee, als ik die lijst lees vindt ik de taal hoogst vervelend, echt voor tieners. Zo gemaakt humoristisch, ik kan vaak niet tegen dat slappe gevoel voor humor van die Javanen, ngantuk. Als ze dan in giechelen uitbarsten is het net alsof je bij een stelletje nichten (banci) zit, nooit een volle spontane lach zoals die explosies op Ambon bijvoorbeeld. Helaas is de humor op dit eiland voor iemand uit Amsterdam zelden echt leuk. Echter daar maak ik vaak misbruik van, ik heb ze zo aan het lachen, altijd gemakkelijk in de contacten. En natuurlijk humor over seks, daar lopen ze bij te kwijlen. De uitleg van bahasa Gaul vind ik beter dan de praktijkvoorbeelden. Ik heb waarschijnlijk mijn leeftijd niet mee. Ik ga eigenlijk liever voor de vierde druk van de Kamus Besar Bahasa Indonesia (KBBI) die net uit is en Rp 375.000 kost, helaas weegt dat boek minstens 2 kilo, dus heel erg gewichtig in de bagage.

Bahasa Baku Vs bahasa Gaul dilengkapi Kamus Gaul oleh Indari Mastuti
Uitg. Hi-Fest Publishing - Jakarta 2008
ISBN 978-979-1336-28-4
Prijs 27.900

82

Bahasa Baku Vs bahasa Gaul dilengkapi Kamus Gaul oleh Indari Mastuti
Uitg. Hi-Fest Publishing - Jakarta 2008
ISBN 978-979-1336-28-4
Prijs 27.900
[/quote]

Interessant zowel dat boekje over bahasa Gaul en die Kamus Besar.
In de Jakarta Poststaat hierover een artikel.

83

x

84

Dit over het hoofd gezien ?

Aan de andere kant zal de “school” B.I altijd de juiste en beste keuze zijn , en zeker voor beginnende buitenlanders die de B.I willen leren.
Dat heb je nodig als je ACI (Algemeen Correct Indonesisch) wil leren ipv AlBeGin (Algemeen Begrijpelijk Indonesisch) , laatstaan de bahasa gaul met de verschillende variaties.

Aanvulling : met " school B.I" bedoel ik de B.I die gegeven wordt t/m SMA niveau .

85

Aanvulling : De Geschiedenis van B.I. (Bahasa Indonesia)
Een korte verhaal.
Geleend uit een Nederlandse site .
De bekende (moderne) officieele B.I. is een aftakking van 1 van de 2 aftakkingen van Bahasa Melayu die afkomstig was van Riau Lingga ,tegenwoordig eiland Bintan en Malaysia .
De andere aftakking is de wat nu verworden is tot de Bahasa Melayu van de Maleisiers.
Van oorsprong komt de Bahasa Melayu uit Sumatra , en zoals wij weten was de Bahasa Melayu een “Keraton” taal een Hoftaal en Wetenschapstaal.
Anders dan de vereenvoudigde Bahasa Melayu Dagang (Handelstaal). De lingua franca van de handelsvolkeren in Zuid Oost Azie. En zeer zeker de Bahasa Maleis zoals de we het vroeger kennen in Nederlands Oost Indie.
De Bahasa Melayu “Keraton” wordt gebruikt bij de Sumatraanse Hoven en later "geexporteerd "naar Malaka , door een Srivijayaanse Prins , die later Tumasik=SingaPura en Malaka oprichte.
De Portugezen hadden bij de verovering van Malaka ene Panglima Awang gevangen genomen .Hij werd de tolk vertaler van Magelhaens , de Spaanse Portugees en kreeg de naam Henrique the Black .
Bijna een eeuw later had ene Frederik de Houtman (de broer van Cornelis de Houtman van Compagnie van Verre ) het boek " Spraeck ende woordboeck inde Maleysche ende Madagaskarsche talen " , de eerste Maleise woordenboek geschreven , dat tijdens zijn gevangenschap in Achin(Aceh) .
Na bemiddeling van Prins Maurits werd hij door de Sultan vrijgelaten.
Daardoor onstond een diplomatieke betrekking tussen Achin en de opstandige Spaanse Provincie aan de rand van Noordzee.
Bijna een eeuw later ging ene Van Ophuysen (1857-1917) een nieuwe spelling samenstellen met behulp van 2 Indonesische leraren Engkoe Nawawi Gelar Soetan Ma’moer en Engkoe Moehammad Ta’ib Soetan Ibrahim.
Bij de H.I.K scholen (Holland Inlandse Kweekschool) werd de officieele Bahasa Melayu gegeven naast Nederlands en Bahasa Daerah (streektaal) gegeven.
Veel van de leraren en studenten van de HIK waren priyayis of kinderen van priyayis **.
De huidige officiele B.I is een 3de afgeleide van de Van Ophuysen spelling , heet EYD , Ejaan Yang Disempurnakan .Dat na samenspraak met Malaysia .
Hoewel je met B.I ook terecht kan in Malaysia is gebleken dat de Bahasa Melayu toch een andere richting gaat , met veel Engelse invloeden.

** Dat is ook de reden waarom de " Angkatan 28" , de Pemuda’ s(en Pemudi’ s) , de kleine bij velen onbekende taal hebben gekozen als de eenheidstaal.
De leden van Boedi Oetomo waren vaak priyayi’s (Indonesische nobelen) , Regenten en sommigen zijn zelfs Prinsen , aangevuld met studenten van Stovia(Dokter Jawa) , en andere studenten van o.a de Landbouwhogeschool Buitenzorg(Bogor) en studenten van de H.I.K. en vele andere jongeren beweging.
Later zijn ze actiever geworden in hun nationalistische streven en hebben in de Sumpah Pemuda in 1928 verklaard en de eed afgelegd :
Satu Nusa , Satu Bangsa dan Satu Bahasa
( 1 land , 1 volk en 1 taal) .

86

:zon02:

Helaas moet geconstateerd worden dat bovenstaand stukje effies snel in elkaar is gedraaid, met behulp van een onbekende website. Het is geen aanvulling maar een aanfluiting. Wat opvalt is dat er enige malen de uitdrukking “Bijna een eeuw later” wordt gebruikt, alsof er niets gebeurde gedurende die 2x 100 jaar die genoemd worden. Niets is minder waar. Het lijkt wel of die Van Ophuijsen zomaar uit de lucht komt vallen, na Frederik de Houtman. Zeker vanwege zijn Maleise assistenten, om het geheel een “Indonesisch” tintje te geven. Frederik de Houtman werd in 1601 vrijgelaten. De standaard spelling van van Ophuijsen kwam begin 20ste eeuw uit dat is 3 eeuwen later!! Als het stuk serieus bedoeld is, hetgeen ik ernstig betwijfel dan zeg ik “Nee meneer zo mag men niet met geschiedenis omgaan, dat is een aanfluiting” Gooi maar in de vuilnisbak :tear:

Juist in de 19e eeuw zijn er veel Nederlanders, vaak zendelingen zeer intensief bezig geweest met het bruikbaar maken van het Maleis voor de Nederlanders. Ik geef een klein literatuurlijstje ter illustratie.

P.P. Roorda van Eysinga eerste grote wetenschappelijke prestatie was de uitgave van een Nederduitsch-Maleisch en Maleisch-Nederduitsch Woordenboek (Batavia, Lands Drukkerij, 1824-1825).

In de jaren dertig gaf hij onder andere de Javaansche spraakkunst uit (Amsterdam, J. Allart Rietberg, 1835).

Beknopte Maleische spraakkunst en chrestomathie (Breda, Broese en Co., 1839),

Een woordenboek, dat in 1855 onder de titel Algemeen Nederduitsch-Maleisch Woordenboek, in de hof-, volks- en lage taal verscheen bij de Gebroeders Van Cleef in Den Haag

Hier meer over die Roorda:
http://www.dbnl.org/tekst/salv007uitm01_01/salv007uitm01_01_0007.htm

Van Neubronner van der Tuuk was ook al met allerlei taal in de archipel bezig tijdens de 19e eeuw. Tot 1873 deed hij dit als taalkundige en bijbelvertaler in dienst van het Nederlandsch Bijbelgenootschap, dat het als zijn plicht zag om de bijbel in inheemse talen te laten vertalen - volgens Van der Tuuk een zinloos initiatief, maar het stelde hem in staat om de talen te bestuderen. Zijn taalkundige werkzaamheden zette hij na 1873 voort in dienst van het Indische gouvernement,

1861 — Bataksch-Nederduitsch woordenboek; Amsterdam, Muller.
1864 — Tobasche spraakkunst, eerste stuk; Amsterdam, Muller. 1866 — *Hikajat Pandja-tandaran; Tamilsche omwerking van het Indische fabelboek: *de Pantja-Tantra, vermaleist door Abdullah ben Abdilquadir bijgenaamd ‘de Munsji’ (de Tolk). Uitgegeven en met aanteekeningen voorzien door H.N. van der Tuuk; Leiden, Brill.
1864 — Tobasche spraakkunst, tweede stuk; Amsterdam, Nederlandsch Bijbelgenootschap. 1897-1912 — Kawi-Balineesch-Nederlandsch woordenboek; Batavia, Landsdrukkerij, 4 dln (in 1971 uitgebracht in Engelse vertaling, red. A. Teeuw en R. Roolvink).

PIJNAPPEL, J: Zijn werken hebben vooral betrekking op de studie van het Maleis, o.a. Mal. Ned. woordenboek (1863 2e dr. 1875, 3e dr. 1884); Mal. spraakkunst voor eerstbeginnenden 1862; Mal. spraakkunst, 1866; Mal. Grammatica, 1888; Reis van Abdoellah (Meursinge’s Mal. leesboek, 4e stuk)

Deze lijst kan veel en veel langer, maar is slechts bedoeld om een gapend gat in de redenering die hier boven staat te dichten. Ik heb wat uitgaven in andere “Inlandsche” talen erbij gezet om de veelzijdigheid van de genoemde heren te onderstrepen.

87

Op zoek naar de zeer eigenaardige naam Henrique the Black (Frans -Engels) kwam ik de “bron” van het verhaal van de heer SA tegen, dat is de Indische site “Indisch4ever”.

Hier is de link:

http://indisch4ever.web-log.nl/indisch4ever/2008/06/pasar-malam-bes.html

Het verhaal begint met “De naam Pasar wordt niet alleen in Indonesie, maar ook Maleisie en Philipijnen gebruikt, dus waarom iemand dan het exclusieve “Indonesesische” gebruikt, moet maar eens uitgelegd worden.”

en dan volgt ongeveer het verhaal dat hierboven staat. Dan volgt:

Geplaatst door: sigeblek | 9 juni 2008 om 19:01

Dat is lachen, want “Sigeblek” is niemand anders dan menir Surya Atmadja himself, hij heeft vele aliassen, een man met tientallen gezichten. Hij citeert dus zichzelf, dat vinnik een goeie. Oude wijn in nieuwe zakken :lol:

88

Ook ik wil even reageren, en met mijn beperkte kennis heb ik ook een ander website geraadpleegd, die het ontstaan van het bahasa Indonesia behandelt, zij het beknopt.

*Bijna een eeuw later ging ene Van Ophuysen (1857-1917) een nieuwe spelling samenstellen met behulp van 2 Indonesische leraren Engkoe Nawawi Gelar Soetan Ma’moer en Engkoe Moehammad Ta’ib Soetan Ibrahim. *
Bij de H.I.K scholen (Holland Inlandse Kweekschool) werd de officieele Bahasa Melayu gegeven naast Nederlands en Bahasa Daerah (streektaal) gegeven.

Ene (???) van Ophuijsen die een nieuwe spelling samenstelde? Ik neem aan dat er niet 1 soort maleis bestond maar meerdere, en niet eens in latijnse karakters geschreven, maar in Arabische?
Kom dacht van Ophuijsen, ik ga een boekje samenstellen met een nieuwe spelling van het maleis en nam daarvoor van* 1 van de 2 aftakkingen van Bahasa Melayu die afkomstig was van Riau Lingga ,tegenwoordig eiland Bintan en Malaysia . *

Aldus gedaan lijkt me dat hij helemaal geen boekje samenstelde met een nieuwe spelling , maar vond dat dit Johor-Riau maleis de beste spelling was. Om tot deze conclusie te komen, moest daarvoorvoor natuurlijk een stevig onderzoek zijn voorafgaan.
Het resultaat - aldus de website was - om in termen van Surya te - blijven was ene ‘Kitab Logat Melajoe’, met daarin een woordenboekje Maleis in Latijnse karakters.

Dan mis ik in het verhaal de rol van de Balai Poestaka met als eerste voorzitter Hazeu.
Vervolgens werd het bahasa Indonesia als nationale taal aanvaard na de zgn. ‘Sumpah Pemuda’ op het 2e Jongerencongres van 28 oktober 1928.

Waar begint nu eigenlijk de geschiedenis van het bahasa Indonesia?

89

Op de middelbare school leerde ik dat pasar afgeleid is van het Arabische bazaar. In Indonesie is pasar malam gewoon een kermis.
Wat een gedoe en druktemakerij over dat woordje.

Wanner ik dit lees “Ik vind de naam Tong Tong echt wel herkenbaar Indisch”, denk ik alle indo’s zijn kunstenaars, hebben zelfs de tongtong uitgevonden.

90

Nederlandse wetenschappers zijn in de 19e eeuw op zoek geweest naar een zuiver Maleis:

J. van der Putten

Taalvorsers en hun informanten in Indië in de 19e eeuw; Von de Wall als politiek agent in Riau

http://209.85.173.132/search?q=cache:QYrTebyXQEoJ:www.kitlv-journals.nl/index.php/btlv/article/view/2789/3550+zuiver+maleis,+riau&hl=nl&ct=clnk&cd=2&gl=nl&lr=lang_id|lang_nl

Tong-tong dat is toch de tilpon hutan, waarmee wilden elkaar signalen gaven in de rimboe ? :slight_smile:

91

x

92

Het is gewoon een stuk hout, op bali noem je dat een kul-kul.
Ook herkenbaar indisch.

93

Mas Maryono je heb wel enigszins gelijk, dit topic is inmiddels wel naar de Filistijnen geholpen door de Boss dari Jakarta . Maar ik zou toch proberen “tenang aja” te wezen laat hem niet teveel genieten als hij het bloed onder je nagels vandaan trekt, met zijn onschuldige opmerkingen. Hij lijkt zich vreselijk te vervelen. Ik heb er weinig trek meer in om proberen leuke dingen over de Bank Indonesia te schrijven, want ze worden toch verziekt door opmerkingen van die miesgasser. Ik had iets geschreven over het Hokkien dat in het bahasa Indonesia wordt gebruikt, heb ik door mijn compagnon Londoh op ze blog laten zetten.

http://blog.londoh.com/blog/1?itemid=894

94

Zoals wij nu weten heeft de B.I en in het bijzonder de Bahasa Jakarta (bahasa betawi) , en de bahasa gaul van tegenwoordig veel invloeden van vreemde woorden , van de zgn leenwoorden.
Ook " chinese" leenwoorden zijn duidelijk ingeburgerd .
Alleen moet men ook rekening houden door wie het gebruikt wordt , door de jongere generatie goed opgeleide Chinese Indonesiers of door de oude generatie die nog steeds hun dialecten (bahasa daerah ) gebruiken.
De Chinese migranten in Indonesia zijn afkomstig uit verschillende provincies , daarom heb je ook verschillende woorden in de B.I die duidelijk af te leiden zijn waar ze vandaan kwamen.

De Hokian , Hakka en andere streektalen zijn natuurlijk weer iets anders dan de Mandarin.
Mandarin is dan de nationale taal (de " nette ambtenarentaal " ) Zoiets zoals de officiele Bahasa Indonesia .
Op sommige Indonesische scholen wordt de Mandarin gegeven .

95

Mensen sorry dat ik er weer tussenkom maar moet effe mijn dagelijkse groet uitbrengen naar de virtuele dorpsgek: SA…:thumbsup::thumbsup::dag:

Wat slaat ie toch weer allemaal voor wartaal uit over de Bank Indonesia…?

96

Is dit een mandarin…

http://www.naturesflavors.com/images/mandarin_lg.jpg

:zon02:

97

Bahasa Mandarin?

Normaal pin ik bij de BCA dat is de Bank of Central Asia
Dan heb je de BRI, dat is de Bank Rakyat Indonesia.
BNI is Bank Negara Indonesia
BTN - Bank Tabungan Negara

Ook heb ik dit opgezocht BI
Ik verwachtte een site over Bahasa Indonesia, maar kwam op iets anders uit:slapen::storm:

98

Heb je nog de BIN - Badan Inteligen Nasional, de Indonesische BVD, die zo graag arsenicum in de drankjes van Garudapassagiers doet

BI kan natuurlijk ook een Bintang Iklan zijn :zon02:
Als je op de Indonesiche google BI intikt krijg je steeds Bank Indonesia, vreemd dat iemand die zich zo consequent als “de Indonesier” hiero profileert voortdurend deze afkorting gebruikt. Mss al te lang in NL?

Overigens heb ik via het uitgebreide geruchtencircuit in Jkt vernomen dat de BIN hun man op dit forum gaat vervangen, hij ouwehoert teveel en dat schaadt het imago van de RI, mij benieuwen wat we ervoor terug krijgen. Misschien wel een dame :smile:

99

Dit begrijp k niet zo goed .
Wat heeft de topic over B.I (in dit context Bahasa Indonesia) mee te maken met De BIN( De Indonesische Staatsveiligheid Dienst ) en de zaak Munir
Als ik me niet vergist is de oud functionaris van de BIN vrijgesproken door de rechter.

Kennelijk weet Meneer BoomAap het beter .

Zie ook een site van iemand , waar de beweegredenen van de rechter werd uitgelegd .

Als ik dat lees , kan ik alleen maar lezen dat er geen overtuigend en wettelijk bewijst wordt geleverd.
Uiteraard ik ben geen jurist , maar op TV (amerikaanse series) heet dat ** indirecte bewijzen .**

PS : BVD heet tegenwoordig A.I.V.D

100

Ik heb aan verschillende personen gevraagd - Indonesiers - waar de afkorting BI voor staat. Allen antwoordden Bank Indonesia.

Indonesiers zoals jij Surya zijn er ook schuld aan dat de bahasa indonesia aan het verloederen is, en dat het voor beginners zoals ik wel heel verwarrend is geconfronteerd te worden met niet standaardzinnen, niet standaard afkortingen en bahasa gaul.

Wanneer ook jij verwarring gaat zaaien op dit forum, en niet alleen in deze thread over de taal, maar eigenlijk overal op dit forum zie ik je opduiken en ook op andere forums, hoe serieus kunnen we jou en jouw berichtgeving dan wel nemen? Niet zou ik denken.

Wally