(origineel bericht op be-more.nl)
wc’s en Malawiaans noaberschap
Waar zal ik nu weer eens beginnen. Ik heb het gevoel of ik niet veel beleefd heb de laatste tijd. Ongetwijfeld heb ik weer genoeg beleefd. Want elke dag is eigenlijk een belevenis op zich, maar enkel mijn wenkbrauw ligt omhoog. Ik was natuurlijk al het een en ander gewend van mijn vorige reizen. Maar ruim twee maand in deze omgeving werkt ook wel door in de mate van verwondering. Ik merk het helemaal nu er twee nieuwe gezellige vrijwilligers bij zijn gekomen. Die vallen van de ene verbazing in de andere. Dat is wel leuk om te zien. Zelf zie je het niet eens meer.
Vorige week was het bij LIYO nationale wc-week. Er zijn weer veel toiletten gegraven. Een bijzondere activiteit. Er moet een gat van ongeveer 1 bij 2 meter moeten gegraven en dan 2 tot 3 meter diep. Men neme een pikhouweel en een paar aksen en je leeft je uit. Het eerst deel kan ik er ook nog wel wat zand uitscheppen. Uiteraard gaat dat heel vloeiend zoals het een echte Haselberg betaamt. Haha. Op een gegeven moment word het gat gewoon te diep. Als ik er in zou springen zou ik er nimmer meer uitkomen. En ik heb ook geen zin om de rest van mijn leven onder in een wc in Malawi door te brengen. Dan bekijk ik het leven liever bovengronds. Dus als er voor ons niets meer te hakken of te scheppen is, dan zit er niets anders op dan een beetje te kijken hoe de anderen zwoegen. Te kletsen, de fotograaf uit te hangen (“Jamboleni”) of de kindjes te entertainen die je vol verwondering aan zitten te kijken alsof je de nieuwste aanwinst van Artis bent.
Op Queen Bea hebben we dinsdag nog een paar cakejes gegeten. We kregen niks van de festiviteiten in Nederland mee, maar dat mag de pret niet drukken. Met mijn oranje kroontje was ik helemaal in mijn sas. We hadden cakejes gekocht bij de plaatselijke marktkraam en ze gevuld met zelfgemaakte custard en oranje glazuur. Uiteraard ontbraken de gekleurde spikkels niet. De cakejes vonden gretig aftrek onder de guard en de members. De guard is sowieso een goede afnemer van onze culinaire hoogstandjes. Haha, hij heeft altijd een leeg boterbakje mee voor onze overblijfselen of creaties. Woensdag was het dan eindelijk: dag van de arbeid. Een nationale feestdag, dus daarom hadden we alleen een ochtendprogramma. Dat bestond voor ons uit, inderdaad, het graven van een wc. We vertrokken om 7.30 van huis en kwamen rond 8.00 uur aan. Een aantal mannen van het dorp hadden zich bij een huis in de buurt verzamelt en zaten op dit tijdstip al hevig aan de drank hun dag van de arbeid in te luiden. Als er eentje langs wandelde kwam er een enorme alcohollucht achteraan waar jezelf bijna bedwelmt van raakte. Ach ja, verschil moet er zijn, niet?
Alweer de laatste week voor Lisanne, Nina, Sem en Georges, tijd voor de grote goodbye party! Het was een gezellig feestje bij LIYO met mooie speeches, muziek, drankjes, chips en gaucemole. Iedereen moet altijd speechen op zo’n avond, maar dat is toch niet zo mijn ding in het Engels. Haha.
De afsluiting van het feest in club G vond ik daarentegen: “ bijzonder” met de nadruk op bijzonder. De heenweg was al hilarisch. We werden er met een soort van Ambulance heen gebracht. Gelukkig mocht ik voorin zitten. De “achterbank/ achterbak” zat goed volgeladen.
Bij club G was het een belevenis op zich. Ik moet er met mijn “handige” hoofd nog steeds van bijkomen. Haha. Jemig zeg. De vrouwen die er komen zijn prostituees. En de mannen moet je bijna van je afslaan. Ach ja, je moet het een keer meegemaakt hebben laten we maar zeggen. De meesten hebben zich geloof ik wel prima vermaakt.
Vrijdag heb ik met mijn slaperige hoofd de vrijwilligers uitgezwaaid bij Packachere. In afscheid nemen ben ik dan weer iets minder goed in. Je hebt samen zo’n toffe tijd gehad, dat het raar is dat zij ineens naar huis gaan. Na een laatste zwaai, ben ik voor de 6e keer het postkantoor binnengewandeld met een pakje kaarten onder mijn arm. Na 10 minuten wachten in de rij van 40 mensen waren we nog steeds geen cm opgeschoten. De rij was wel 3 meter langer was geworden (de mensen kruipen namelijk zo voor en iedereen lijkt dat hier wel normaal te vinden.) De situatie leek wederom weer compleet hopeloos. Ik ben er maar weer uitgewandeld met de kaarten onder mijn arm. Dat gebeurt mij nu altijd als ik met de kaarten naar het postkantoor wandel . Die kaarten liggen echt al heeeel lang klaar. Dus lieve mensen, ik ben jullie niet vergeten, maar de mensen in en rondom het postkantoor werken niet mee. Ik denk dat ik ze op Schiphol wel post. Hahahaha.
Na een stil en rustig weekendje hebben we maandag de nieuwe vrijwilligers verwelkomt. Frederique en Kim komen ons LIYOhuis opfleuren en nu zijn we met 4 vrijwilligers. S’middags mee geweest naar de youthmeeting in Henderson. Ik mocht weer lekker door de rivier heen waden op deze megakoude dag. Ik begin er zowaar handigheid in te krijgen. Het was wel echt megakoud. Tijdens de youthmeeting zat ik nog net niet te klappertanden. Het begin van deze week was echt onmogelijk koud. Het was echt lange broeken en truien weer, zelfs mijn fleecevest heb ik onderuit mijn koffer gevist. Brrr…. Het is maar goed dat ik mijn sokken van het weekend had uitgewassen, want je kan ze nu echt wel gebruiken. Staat wel megasexy trouwens met sokken in je slippers. Haha, je moet toch wat.
Met de jeugd hebben we gepraat over opgroeien en de problemen die je tegenkomt op seksueel gebied. Als vroege zwangerschappen/ abortus e.d. Ik moet zeggen het was wel leuk om mee te maken. Maar echt doordenken doen ze ook nog niet. Maar dat geeft niet, als de basis er maar is. Ik heb wel weer een aantal nieuwe Engelse termen geleerd. Haha, mijn Engelse vocabulaire breid zich in het eerst sinds maanden uit.
Dinsdag stonden we wederom bij een wc te kijken. Maar omdat we naast nursery the Lion waren gestationeerd, zijn we daar maar naar binnen gegaan. Ik had een voorleesboekje meegenomen. Ik heb me maar eens gewaagd aan het voorgelezen van een boekje. En dat in een complete chaos. Een paar kinderen liepen steeds enthousiast voor mijn boek te springen, een paar kinderen waren ergens in een hoekje spelletjes aan het doen. De ene helft hing een beetje erbij. Oftewel ze waren goed geconcentreerd. Haha. Nou ja, het maakt hier toch allemaal niet uit. Het is een beetje lastig communiceren, want Engels kunnen ze alleen nazeggen. En als de juf het ook niet erg vind wie er nu wel of niet oplet helpt ook niet echt. Maar goed, ik heb mij wel even vermaakt. Frederique op een gegeven moment iets minder toen een kindje op haar schoot begon te plassen. Haha, een heel waterballet. Gelukkig had ik een broek onder mijn chitenge aan waardoor Frederique mijn doek om kon slaan.
Woensdag was het een leuke dag voor Youth. Eerst gingen we naar een basisschool voor de Aids ToTo club. De heenweg was bergop en aan het eind moesten we ook nog 20 trappen beklimmen, maar dan ben je er ook. Aan beweging hier geen gebrek. We werden eerst buiten op plastic stoelen gepland. Een heel korps aan kinderen zat ons ongegeneerd aan te staren. In hun hand hadden ze hun lunch: een beker dikke pap die ze met hun vingers leeg zaten te lepelen. Als ze wat geld hadden konden ze bij de juffen en meesters suiker kopen voor in de pap. Licht bijzonder is het wel als je word aangestaard door heel veel van die kleine koppies. Toen was het tijd om naar de klas te gaan. Onderweg werd ik nog wel even door een juf staande gehouden dat ik voor ik weg ging mijn omslagrok wel aan haar kon geven. Misschien ook niet. Haha.
In plaats van de jeugd van 10 – 16 jaar die we verwachten zaten er ook veel jonge kinderen tussen uit groep 3, 4 en 5. Er werd gestart met een liedje die alle kinderen zongen. Er werd bij geklapt en ik deed gezellig mee. Eerst dacht ik dat klinkt gezellig. Maar de strekking van het verhaal was: Aids is a killer, it makes people die! Nou die boodschap was in ieder geval duidelijk. Het topic wat wij hadden bedacht: zelfvertrouwen vergroten leek ons niet zo goed voor de kleine aapjes die daar zaten want we hadden er ook een oefening bij die ze niet echt zouden begrijpen. Dus heeft Pachalo een les gegeven over doelen in je leven. Wat wil je later worden? Doelen op lange termijn en op korte termijn. Op zich wel mooi om te zien hoe de oudere kinderen meededen. Aan het eind van de les was er een quiz waarbij de kinderen een pen konden winnen voor een goed antwoord. Dus degene die goed opgelet hadden hebben we blij kunnen maken met een mooie pen. Ik had heel veel pennen gekregen in Nederland en daar zijn ze erg blij mee. Er zijn ook al veel pennen uitgedeeld aan de wezen in de verschillende dorpjes.
De volgende youth-activiteit in de middag gingen we naar het dorpje Ngauma. Daar hadden we een youth meeting dus daar het maar eens over zelfvertrouwen gehad. Ik had niet het idee dat de boodschap helemaal aan was gekomen. Als oefening moesten ze voor elkaar goede eigenschappen opschrijven. Ik hoorde alleen iets te vaak: He likes rice with chicken… She likes to eat food. Nou ja, het kan een goede eigenschap zijn. Maar ja, de volgende keer maar wat meer uitleg geven of wat meer voorbeelden geven. Haha, ik kon er wel om lachen.
Het gebouwtje waar we zaten werd ook nog aangevallen voor een roedel geiten. Te hilarisch. Ik zat namelijk naast een raam (lees enorm gat in de muur) en telkens sprongen daar weer geiten in. Stond er ineens zo’n grote geit naast mijn hoofd te mekkeren. Haha… ik schrok me natuurlijk elke keer helemaal kapot. En die jongeren kwamen niet meer bij!
Gisteren was het wel een beetje heftig. Bij een van de buren was een vrouw overleden. En als buren moet je dan naar het huis toe gaan om daar bij elkaar te zitten. Samen met Angela ben ik naar het huis gegaan. We zaten in de kamer op een rieten matje. Iedereen was heel stil en sommigen waren aan het huilen. In de kamer naast ons lag het lichaam van de vrouw. In die kamer waren vrouwen constant aan het huilen en aan het roepen. Dat was wel indrukwekkend om aan te horen. Wij zaten met nog andere buren in de woonkamer. Het voelde wel ongemakkelijk. Ten eerste ken je de gebruiken niet, ik kende deze buren niet en je hebt geen idee wat er allemaal gezegd word. Dan voel je net of je daar niet hoort te zijn. Maar het is hier heel gebruikelijk om te doen dus ik vond het wel mooi om onze Malawiaanse noaberplicht te hebben gedaan. Dat is dan toch het minste wat je kan doen. Na ongeveer een uur gingen we weer weg.
S’middags moesten we weer naar het huis. De begrafenis vond plaats in een ander dorp, want Malawianen worden altijd in hun geboortedorp begraven. We moesten weer terug omdat de familie richting de geboorteplaats ging vertrekken. Eerst zaten we een tijdlang met alle vrouwen in de tuin achter het huis. Een paar kippen joegen ons af en toe de stuipen op het lijf.
Later vond voor het huis een soort van korte dienst plaats waarbij een dominee sprak en de mensen zongen. Het gezang klonk heel mooi. Aan het eind werd de kist in een enorme pick up geplaatst en gingen de mensen die mee gingen voor de begrafenis in de pick up rondom de kist zitten. Het zou ongeveer een rit van 5 uur worden in een open pick up. Wel heftig om allemaal te zien.
Vanmorgen was ik helemaal gesloopt. We hebben een behoorlijke wandeling gemaakt. Eerst zijn we naar JP gelopen. Een uur lopen met een houten bak onder mijn arm waar bakstenen in gemaakt kunnen worden. Dat afgegeven en eigenlijk konden we toen terug. Onze huismama Angela woont dichtbij, dus hebben we besloten haar huis te bezoeken. Dit vond ze erg leuk, en was helemaal enthousiast. Zij woont ongeveer 1,5 uur lopen van ons vrijwilligershuis. Ze komt elke ochtend om 6.00 uur bij ons aan en om 17:00 uur gaat ze weer terug. Dat kan je je bijna niet voorstellen.
Het was leuk om te zien waar ze leeft en wie haar familieleden zijn. De terugweg was wat zwaar. Het was echt warm en we hadden niet genoeg water bij ons. Niet zo handig, maar ja. We wisten ook niet we zo’n tocht voor de boeg hadden. Gelukkig kwamen we onderweg nog een huis tegen waar ze cola en fanta verkochten. En thuis heb ik een heerlijke een ijskoude emmertjesdouche genomen. Heerlijk!!! Ik ben weer fris en fruitig. Maar voor hoe lang……
Tionanna beste mensen. Nog maar drie weken… ow jeej. Time flies!