Wij zijn afgelopen november ruim 3 weken op vakantie geweest in Madagascar. Hieronder ons reisverslag, en wat tips zodat anderen er iets aan hebben mochten zij een zelfde reis overwegen.
Allereerst is Madagascar een prachtig land meet veelzijdige natuur!
Wij hebben een 4x4 gehuurd met chauffeur en zijn vanaf Tana, via de Tsingy, langs de westkust naar Tulear gereden. Vanaf daar via Tana naar de oostkust gegaan en afgesloten met 5 dagen op Ile Sainte Marie.
Om te beginnen wat praktische tips:
- Huur een auto met chauffeur. Zelf rijden kan, maar de wegen zijn erg slecht, om over de bewegwijzering maar te zwijgen. Daarnaast is communicatie met de lokale bevolking niet altijd even gemakkelijk (hoewel je met Frans wel een eind komt). Wij hebben geboekt bij Ramartours, maar onze ervaring is niet goed en wij zouden het afraden (zie verderop in het reisverslag).
- Pinnen is in de grotere steden mogelijk, zowel met Visa Card als met Mastercard. Wij hebben de volgende bedragen gepind (voor 2 personen): Vliegveld 800.000Ar, Morondava 1,6milj Ar, Tulear 2,4milj Ar, Tamatave 1,2milj Ar, Vliegveld 300.000Ar.
- Zorg dat je altijd genoeg geld op zak hebt. Onze auto is twee keer kapot gegaan. Wij moesten de kosten voorschieten omdat de chauffeur niet voldoende bij zich had. En als je ergens strandt, moet je ook je hotel kunnen betalen (misschien zelfs voor enkele dagen, want de reistijd vanaf Tana kan lang zijn voor de vervangende auto).
- Zoek van tevoren op waar je wil gaan slapen. Zo hoef je niet rond te rijden in het dorp. Wij hebben de chauffeur enkele malen gevraagd om de dag ervoor al te bellen voor een kamer, maar over het algemeen geen problemen gehad. In het hoogseizoen is reserveren denk ik wel belangrijker.
- Neem snoepjes/koekjes mee om onderweg uit te delen aan kinderen. Voor de weg wijzen, maken van foto’s etc willen ze graag een koekje. Gooi je lege plastic flessen ook niet weg. In de gebieden achteraf, zijn kinderen er dolblij mee (er wordt zelfs om geruzied).
- Er is vaak stroom uitval.
- Warm water is niet overal vanzelfsprekend.
- Zorg ervoor dat je je paspoort altijd bij je hebt. Toen wij op de laatste avond even in de stad gingen eten kwamen we langs twee controles waar we de agenten uiteindelijk geld hebben moeten toestoppen om door te mogen (opeens spraken ze namelijk geen Engels of Frans meer…).
Onze reis:
Dag 1: Aankomst Antananarivo.
Visum is gewoon op het vliegveld te halen (de formulieren worden in het vliegtuig uitgedeeld). Wij hadden een kamer gehuurd in het Meva Guesthouse (van Wendy, van het Madagascar forum) en werden opgehaald vanaf het vliegveld. Ideaal!
Wendy heeft ons gevraagd om wat spullen mee te nemen vanuit Nederland voor haar Guesthouse. Dit vonden we wel spannend (we kenden haar immers niet), maar uiteindelijk geen enkel probleem geweest.
Dag 2: Antananarivo – Miandrivazo (10:00 – 19:00).
Wij werden om half negen opgehaald door de chauffeur en moesten nog voor wat praktische zaken naar het kantoor. Hier hebben we drie kwartier moeten wachten zodat de eigenaar ons een handje kon geven, waarna we gelukkig op weg konden. Direct een lange reis gemaakt, maar door een erg mooi landschap!
Dag 3: Miandrivazo – Kirindy NP – Belo sur Tsiribihina (07:30-18:30).
Onderweg gewandeld op Avenue des Baobabs, de loving Baobab gezien. Gestopt bij het Kirindy reservaat, daar een uur gewandeld met gids. Uiteindelijk niet geslapen (kostte €40,-, vonden wij vrij duur), maar doorgereden naar Belo sur Tsiribihina. Geslapen in Hotel du Menabe, avondeten bij Mad Zebu wat erg lekker was.
Dag 4: Belo sur Triribihina – Bekopoka (07:30 – 13:00).
Vlak voor Bekopoka kom je bij de Petit Tsingy de Bemaraha. Daar hebben we geluncht. Die middag nog een kanotocht gedaan over de rivier en de Petit Tsingy gezocht. Onze gids was Tuki, een jonge, erg enthousiaste gids die veel wist te vertellen. Geslapen in hotel Tanankoay: geen warm water, wel heel vies water, vol ijzer. Het eten was oke.
Dag 5: Grand Tsingy de Bemaraha
Prachtig park. Daar de wandeltocht van 5 uur gedaan. Het was erg warm, dus neem voldoende water mee. Wederom geslapen in Tanankoay.
Dag 6: Bekopoka – Morondava (8:00 – 19:00)
Avenue des Baobab bij zonsondergang (waar we rond 15:00 al waren en gewacht hebben op de zonondergang). Was erg mooi, jammer dat je met 50 toeristen op een rijtje staat om foto’s te maken (dit zal in het hoogseizoen nog erger zijn, schat ik). Vanaf dit punt was het 1u rijden naar ons hotel Trecicogne. Dit was een goed hotel, met WiFi. Morondava leek ons een levendig stadje, maar wij zijn uiteindelijk het hotel niet uit geweest omdat het al zo laat was toen we eenmaal gegeten hadden.
NB onderweg hebben we ergens moeten tanken, omdat we het anders niet zouden halen. Er zijn geen echte tankstations, dus het is hier duurder dan in de grote stad. Wij hebben ons inziens te veel getankt (en dus teveel betaald). Dit was op advies van onze chauffeur, maar we denken hem later nog hebben zien praten met de eigenaar van het “tankstation” waarvan hij iets kreeg en in zijn zak stopte (geld?).
Dag 7: Morondava – Belo sur Mer (08:00 – 12:00)
Dit gedeelte is echt alleen maar te doen met een 4x4 auto. De wegen zijn erg slecht, maar het is een hele ervaring om o.a. door een 100m rivier te moeten rijden. Wij hebben geslapen in een prachtig hotel direct aan het strand (naam weten we niet meer; bij aankomst in Belo, lag het links van hotel Dauphin, en nog vóór dat je bij een bekend EcoLodge hotel komt). Daar geluncht met een heerlijke krabsalade voor maar €3! De kamer zelf kostte maar 13 euro, maar het avondeten was wat prijzig, maar erg lekker.
Een week nadat wij er gereden hebben (eind oktober) heeft het er overigens hard geregend, en was de weg onbegaanbaar volgens onze gids!
Dag 8: Belo sur Mer – Manja (06:00 – 12:00)
Ons doel was Morombé, maar de auto ging kapot in Manja, waarna we daar noodgedwongen zijn gebleven. Er is absoluut niets te doen in Manja. Het hotel bestond uit een tuin met golfplaten huisjes, maar het eten was zeker lekker. In de nacht is heel onze auto uit elkaar gehaald en gelukkig gerepareerd voor de volgende ochtend.
Dag 9: Manja – Mangily (07:00 – 16:00)
Geslapen bij Chez Cecile. Mooi huisje, zonder warm water (je kunt wel een emmer gekookt water bestellen. Ligt direct aan het strand.
Dag 10: Mangily
Wij hebben gedoken bij een duikschool van Anne Furr. Het was onze eerste duik sinds onze cursus in Nederland, dus voor ons prettig dat ze Engelstalig is en ook zelf cursussen geeft. We hebben twee duiken gedaan, hoewel de tweede stukken minder was (die op 12 meter was het mooist).
’s Avonds gegeten bij Chez Freddy: goed restaurant met verse vis.
Dag 11: Mangily – Ranohira (08:00 – 16:45)
Volgens onze chauffeur een korte rit van 3-4 uur, maar door zijn planning met onzinnige stops tussendoor (onder andere bij zijn familie waar we per sé moesten komen kijken naar stenen) duurde het de gehele dag. Wij hebben ons ‘s middags al gemeld bij het kantoor van het park om voor de volgende dag een gids te regelen (het sluit om 17:00).
We hebben geslapen in Les Toiles d’Isalo (€25). Het heeft een klein zwembadje, maar omdat we er zo laat waren hebben we niet meer gezwommen. De volgende dag werd het helaas schoongemaakt.
Dag 12: Isalo NP
Grote tour gedaan, van 7:00 – 13:00. Het was een zware tocht, vooral door de temperatuur. Onze gids was Mami, een aanrader. We zijn niet naar de piscine naturelle geweest, omdat die volgens hem droogstond. In plaats daarvan, heeft hij ons ergens anders heen meegenomen, waar ook een prachtige plek was om te zwemmen. Vergeet je zwemspullen niet mee te nemen!
Dag 13: Ranohira – Ranomafama (07:00 – 16:15)
Erg apart om van een redelijk droog gebied binnen 1 dag rijden in een regenwoud te staan. Geslapen in hotel Manja, waar we heerlijk hebben gegeten.
’s Avonds hebben we een night walk gedaan, maar deze viel erg tegen (30.000Ar). We hebben niet veel gezien. Onze gids spotte niets, maar liep gewoon naar de plek toe waar een andere gids met zijn klanten stil stond. Ik weet de naam niet meer, maar hij keek een beetje vaag uit zijn ogen, en claimde de golden bamboo lemur te hebben ontdekt in 1986 (iets wat hij elk kwartier meende te moeten vertellen). Als je hem tegenkomt, raad ik je aan een andere gids te zoeken.
Dag 14: Ranomafama NP
Helaas hadden we dezelfde gids als bij de night walk. Wederom liftte hij mee op de wildspots van anderen.
Dag 15: Ranomafama – Antsirabe (07:00 – 14:00)
Onderweg zijn we nog bij een houtsnijwerkplaats geweest, wat op zich wel leuk was, maar niet bijzonder (een hoop toeristen). Bij Antsirabe wel nog naar het Tritriva meer gegaan. Dit is een groot meer in een krater op een berg. Vanaf hier ook een mooi uitzich over Antsirabe.
We hebben geslapen in Chez Billy. Dit hotel staat goed aangeschreven in de Lonely Planet, maar in tegenstelling wat daar staat, is er ’s avonds niet veel te beleven. Het eten is er goed.
Dag 16: Antisrabe – Andasibe (08:00 – 16:00)
Via Tana naar Andasibe gereden. Daar hebben we geslapen in hotel Feon’ny Ala (dit betekend zoiets als “het geluid van het regenwoud”). Je kunt er in de ochend de Indri Indri horen schreeuwen. Het is wel een erg toeristisch hotel met ruim 50 bungalows. Het eten is er slecht. In de avond zijn wij benaderd door iemand die de volgende dag onze gids wilde zijn. Hij kwam samen met zijn zoon, maar zijn naam weet ik niet meer. Erg enthousiaste man.
Dag 17: Andasibe NP
Wandeltocht van 6 uur gemaakt. Mooi park, veel te zien.
’s Avonds een night walk gemaakt met dezelfde gids. Dit zou eerst 60min duren, maar hij is doorgegaan tot hij zelf tevreden was en ons genoeg had laten zien (veel kikkers, kameleons; 90min).
Dag 18: Andasibe – Morombé 07:00 – 16:00)
Helaas op deze reis weer autopech gehad. De auto maakte al een gek geluid sinds we Tana passeerde, maar onze chauffeur verzekerde ons dat er niks aan de hand was. Het geluid werd alleen meer erger waarna heel de auto blokkeerde. Lokale bevolking heeft ons gelukkig geholpen waarna we, met een nog steeds piepende en krakende auto, Morombé hebben bereikt. Tussendoor geluncht in Tamatave (en geld gepind). Het is een typisch toeristisch stadje aan het strand. In Morombé hebben we geslapen in Pirogue d’Or. Het is een vrij duur hotel/bungalowpark, maar we waren al blij dat we daar zijn beland. Het was ook vlakbij het vertrek punt van de boot richting Île Saine Marie.
Dag 19: Morombé – Ile Sainte Marie (per boot)
De boot vertrekt tussen 9:00 en 10:00 (afhankelijk wanneer hij is aangekomen vanuit ISM). Het is een grote boot, en zat nog niet voor een kwart vol. Er kwamen ook veel mensen vanuit Tamatave die naar ISM gingen (daar kun je bij het bedrijf een ticket kopen, waarmee je eerst met een busje naar Morombe gaat, en daarna de boot pakt. Je bent zo wel verzekerd van een ticket op de boot).
Rond het middaguur aangekomen op Ile Sainte Marie. Er rijden overal TucTucs rond. Onze eerste had een vaste prijslijst, waarmee afdingen niet werkte, maar hij was ook wel goedkoop. Wij zaten in hotel Takana (vanaf hier tot aan het havenstadje was het maar maximaal 20.000Ar per TucTuc).
Dag 20-23 Ile Sainte Marie
Ile Sainte Marie is een paradijselijk eiland. Het heeft mooie witte strandjes en een helderblauwe zee als deze rustig is.
Wij zijn een dag naar Ile Aux Nattes geweest. Bij ons hotel was een trip te boeken met een gemotoriseerde Pirogue. Op het eiland zelf zijn we rondgeleid door onze gids. Je kunt ook naar het meest zuidelijke punt van ISM gaan en daar zelf een oversteek regelen.
We hebben 1 dag een scooter gehuurd en het hele eiland over gereden tot aan het noorden bij de piscine naturelle. Hier hebben we lekker gezwommen, waarna we weer terug gereden zijn. Alleen het rondrijden zelf is al erg leuk om te doen!
Helaas hebben we twee dagen slecht weer gehad en hebben we niet de tour naar de Pirate Cemetary kunnen doen.
Dag 24: Ilse Sainte Marie – Antananarivo
In de ochtend kregen we van de hotel eigenaar te horen dat er iets mis was bij Air Madagascar en dat we zsm naar het vliegveld moesten gaan, waar we meer te horen zouden krijgen. Op het vliegveld, waar niks te doen is, kon niemand ons te woord staan. Pas toen we konden boarden (gelukkig waren we de eersten, dankzij ons hotel), hoorden we dat het grote vliegtuig kapot was en er alleen een klein vliegtuigje beschikbaar was. We zijn niet op het aanbod ingegaan om een dag te blijven op kosten van Air Madagascar en konden gelukkig aan boord. Na ons zijn zeker 5 toeristen op ISM moeten blijven omdat het vliegtuig geen capaciteit had (niet alleen onze tassen werden gewogen, we moesten zelf ook op de weegschaal gaan staan…).
’s Avonds weer in Meva Guesthouse geslapen.
Dag 25: Antananarivo – amsterdam
Overdag zijn we op zoek gegaan naar een lokale markt met allerlei handwerkjes. Te voet is dit geen succes vanaf Meva Guesthouse, dus neem een taxi. Het was leuk om gezien te hebben, maar we hebben uiteindelijk niets gekocht.
’s Avonds naar het vliegveld gegaan voor onze terugreis naar huis.
We hebben een geweldige vakantie gehad, met wel een strak reisschema. Dus als je niet te veel van het reizen houdt, moet je het wat rustiger plannen of bepaalde dingen achterwege laten.
Wat betreft onze ervaringen met Ramartours:
- Zoals vermeld moesten we meteen aan het begin per sé drie kwartier wachten op het kantoor zodat de eigenaar ons een hand kon geven. Op zich een mooi gebaar, maar het zou ons logische lijken als hij op zijn klachten zou hebben gewacht, in plaats van andersom.
- De auto die we meekregen was een oude auto. Onze chauffeur begreep hier ook niets van, omdat er genoeg auto’s beschikbaar waren die nog geen half jaar oud waren (het was immers geen hoogseizoen).
- De auto is ook twee keer kapot gegaan. Wij kregen zelf het verwijt dat het mede aan ons lag, omdat wij zelf een reis hadden uitgestippeld en niet via hen alles hadden geboekt. Zij claimden niet te weten dat wij deze route wilden rijden. Dit was echter ruim tevoren gecommuniceerd.
- Onze chauffeur is niet altijd eerlijk geweest, en daarom konden wij hem niet goed meer vertrouwen. Bij een veerpont aan het begin van onze vakantie moesten wij 30.000Ar afrekenen bij de kapitein. Later zagen we echter dat onze chauffeur de helt terugkreeg en in zijn zak stopte. Later met het tanken op een afgelegen plaats (zie verslag) dachten we dat we hem weer geld hebben zien aannemen nadat we onnodig veel geld uit hebben gegeven aan brandstof.
- Tijdens de reis zijn er nog enkele kleine dingen geweest waaraan we ons geërgerd hebben (zoals o.a. een veel langere reisduur dan tevoren ingeschat door allerlei onnodige stops).
Naast slechte ervaringen, hebben we ook goede ervaringen met de chauffeur. Hij heeft vaak een dag van tevoren gebeld naar hotels om daar een kamer te reserveren voor ons. Hij spreekt de taal, en heeft ervaring met rijden. Toen er bijv. ergens een boom op de weg lag (dit werd verteld door een local), wist hij direct een andere route uit zijn hoofd.
Wij zijn dus niet tevreden over Ramartours, wat we ook hebben aangekaart bij het bedrijf. We hebben €100,- teruggekregen, wat niet veel is op een totale som van €1200. De eigenaar vertelde ons dat hij niet kon instaan voor de werknemers die hij heeft (en er dus niks aan kon doen wat de chauffeur doet of laat).
Voor ons is Madagascar een geweldige vakantiebestemming geweest, echt een aanrader!
We hopen dat mensen iets aan ons verslag hebben. Als iemand vragen heeft, horen we die graag!
Groetjes
Stefan en Lieke