FRED VORSTENBOSCH IN ISRAËL.
In 2008 bestond de onafhankelijke staat Israël 60 jaar. De proclamatie daarvan werd op 14 mei 1968 uitgevaardigd door David Ben-Goerion, de eerste premier van het land. Israël viert zijn zestigste verjaardag volgend jaar met allerlei festiviteiten.
Het is inmiddels enige jaren geleden, dat ik een uitnodiging kreeg, om voor het reiskantoor, alwaar ik toen voor werkte, een bezoekje te brengen aan Israël. Er werd een luxe hotel geopend aan de oevers van de Dode Zee en de uitnodiger vroeg mij (en anderen) mee te gaan naar Israël. Voor alles zou worden gezorgd, we hoefden ons nergens om te bekommeren. Hieronder mijn reisverhaal.
Op de luchthaven Schiphol stond een vertegenwoordiging van het Verkeersbureau van Israël op ons te wachten.
We werden vriendelijk verwelkomt door hem en hij overhandigde ons de noodzakelijke reispapieren.
Ook werd ik aan de andere leden van deze - studiereis - aan elkaar voorgesteld en daarna was het inchecken bij de balie van EL AL
In verband met veiligheidsredenen, werden we, voordat we konden inchecken op Schiphol, ondervraagd en door veiligheidspersoneel, dat dit op een uiterst correcte manier deden. Ook de bagage werd aan een zeer kritische blik onderworpen. Veiligheid voor alles. Ik heb daar geen problemen mee, want als je niets te verberegen heb, laat je dat graag zien.
Na ingecheckt te zijn, werden we meegenomen naar de VIP lounge van EL AL, de nationale luchtvaartmaatschappij van Israël. Deze lounge is er alleen van bussinessclass reizenden, maar deze keer mochten wij ook van deze faciliteiten gebruik maken.
In de lounge is het lekker en ontspannen relaxen voordat het vliegtuig gereed staat voor vertrek. Na nogmaals gecontroleerd te zijn, voordat we het vliegtuig in konden, namen we onze plaatsen in aan boord van het vliegtuig.
De dag van ons vertrek uit Nederland was op Vrijdag. Wanneer de zon in Israël ondergaat, gaat de Sabbat in, die ook voor ons consequenties had.
Na enige uren vliegen arriveerden wij op de internationale luchthaven van Tel Aviv te weten - Ben Gurion Airport** - . **
**Het is daar een drukte van belang, de Sabbat begint spoedig en dat betekend ondermeer dat de inkomende vliegtuigpassagiers door de douane heen moeten zijn voordat de Sabbat begint. De douane moet alle zeilen bijzetten om de grote menigte van aankomende passagiers snel en correct te controleren. Nadat de Sabbat is ingegaan wordt er ook geen vliegverkeer afgehandeld. **
Het controleren van de paspoorten gebeurt zeer grondig en gevoelsmatig duurt het een hele tijd voordat ons groepje allemaal door de douane heen zijn.
Door een Nederlandse sprekende ingehuurde freelance reisleidster, worden we hartelijk verwelkomd in Israël. Ze woont in Jeruzalem. Ze vertelde ons dat ze nu gescheiden is, nadat ze eerst met een zeer streng Orthodoxe Joodse man getrouwd was geweest. Ze verteld over de huwelijksgebruiken die voor haar golden en dat was zeer interessant om te weten.
Het is buiten warm. De bus, waarvan de airco ingeschakeld is, staat met chauffeur geduldig op ons te wachten. Nadat de chauffeur ons vriendelijk geholpen heeft met het stouwen van de (te veel) meegenomen bagage, vraagt de reisleidster ons of we niets vergeten hebben. De zon schijnt uitbundig en we vertrekken vanuit het vliegveld te Tel Aviv. Even later laten we ook deze stad achter ons en rijden we op een prachtige 4 baansweg, die vanuit Tel Aviv zich over heuveltoppen en dalen slingert. Onderweg zijn er links en rechts allerlei bomen aanplant. De bus rijdt snel, we moeten voor de Sabbat begint in ons hotel zijn en er is nog zoveel te zien en te beleven voordat we daar zijn. Ik denk te zien, dat langs de wegen waar we nu rijden, het olijfbomen zijn, die in grote getallen daar hun vruchten dragen en klaar zijn voor de pluk.
**Op een gegeven moment, na zeer veel nieuwe informatie te hebben gekregen van onze onvermoeibare reisleidster, arriveren we op de grote weg (inmiddels geloof ik 2 baans geworden), nabij Jeruzalem. **
**De buschauffeur, die weet waar we moeten zijn, mindert vaart en wanneer we bij een parkeerplaatsje arriveren, slaat hij daar rechtsaf. **
Pauze, even gaan genieten van het prachtige uitzicht vanaf de Olijfberg op de stad Jeruzalem. Wat een prachtig vergezicht. De Gouden Koepel van de Al-Aksa Moskee weerkaatst de zonnenstralen als een prachtige glimmende hemelse spiegel terug naar de hemel.
Door de reisleidster worden, alhoewel Jeruzalem, toch niet direct onder handbereik ligt, we gewezen op de belangrijkste bezienswaardigheden van de stad. Natuurlijk zouden we deze direct al willen zien, maar we moeten geduld hebben. Op een andere dag zullen we Jeruzalem beter leren kennen.
Er komt een hotelbusje van ons 5 sterren hotel de parkeerplaats oprijden, dit als grote verbazing van ons. Wat komt nu al dit hotelbusje doen? Is dat een toeval, of is dat vooropgezet spel? Het blijkt gepland te zijn.
**Keurig gekleed stappen diverse personeelsleden van dit hotel, welke ons uitgenodigd heeft, uit op de uitvoegstrook van de weg. Vervolgens worden er tafels voor ons neergezet en gedekt. Op prachtige damasten tafelkleden worden borden van duur porselein uitgestald, zilver bestek wordt op de juiste plaats gelegd. Vervolgens worden kristallen glazen ter completering op de tafels uitgestald. Overheerlijke vruchten, een selectie van koude - en warme spijzen, aangevuld met koud water en warm makende witte - en rode wijnen, worden, - in the middel of no where - ons aangeboden, aangevuld met een selectie van koele vruchtensappen. Dit is een complete verrassing en we genieten er behoorlijk van. Dit is, naar ik aanneem, niet een gewoon ontvangst. **
**Dit is een SUPER ONTVANGST en WELKOM IN ISRAËL. **
We krijgen meer informatie over waar de heen gaan en wat we tegenkomen. Uiteindelijk wordt ons vriendelijk gevraagd om tijdig in de bus plaats te nemen omdat we voor het begin van de Sabbat in ons hotel moeten zijn. Voordat we vertrekken krijgen we nog flesjes koel water uitgereikt, want, hoe je het went of keert, het is toch wel erg warm hier en de voorspelling is dat het nog warmer gaat worden. We vervolgen onze weg langs nederzettingen,veehoeders, kamelen, etc. Het wordt langzaam maar zeker schemerig, dus op naar het hotel.
Nog voordat de donkerte invalt komen we in het geheel nieuwe 5 sterren hotel aan, gelegen aan de Dode Zee. Buiten is het warm, binnen is het koel, de airco draait hier op volle toeren. In de hal van de receptie worden we welkom geheten door de manager van het hotel. Eerst nog een alcoholische versnapering en voor hen die geen alcohol (nu) wensen zijn er ook heerlijke frisse vruchtensappen te verkrijgen.
**We worden ingeschreven en krijgen onze kamersleutels. Voordat we naar onze luxe kamers kunnen gaan, laat de manager weten, dat inmiddels de Sabbat is ingegaan, wat als 1 van de consequenties is dat de liften niet meer op alle etages zullen stoppen. Er is een speciaal liften stop programma in werking gesteld. Dat kan betekenen dat bijvoorbeeld de liften alleen stoppen om de 5 etages (of een andere regeling). Je heb mazzel als je kamer juist op die etage is gelegen waar de liften gedurende de Sabbat wel mogen stoppen. **
Ik had pech, ik moest op de 27 e etage zijn en de lift stopte of op de 25 e of op de 30 e etage. In beiden gevallen moest ik mijn bagage zelf dan via het trappen huis of vanaf de 25 e naar de 27 e etage brengen of toch doorgaan tot de 30 e etage en via het trappenhuis naar beneden lopen naar de 27 e etage.
Mijn kamer was meer dan luxe. De airco stond volop te draaien. nabij de spiegel in de slaapkamer stond, ter verwelkoming, een grote mand met een fles water, een fles wijn, diverse zalige frisse vruchten, koude bonbons .
De koude bonbons moesten er maar eerst aangeloven, dacht ik. Die zagen er heerlijk en duur uit, maar veel tijd om hiervan te gaan genieten was er niet. Bij de receptie was al verteld dat we op moesten schieten, wilden we nog gaan genieten van een - warm - verrukkelijk diner. Het was immers Sabbat en dat had ook voor ons en het personeel zijn consequenties. Gelukkig was er op tijd het uitgebreide diner gereedgemaakt om genuttigd te worden en stond keurig op rechauds op ons te wachten , uitgestald op grote tafels die gedekt waren in een 5 sterren setting. Het diner was klasse!
Na het diner was er een wijnproeverij. Wat een veelheid aan kleuren - , geuren en smaken van voortreffelijk wijnen uit Israël. Het was het ware genieten en niet alleen van door het allemaal te proeven, maar de decoratie, de uitstalling, de presentatie en daarbij de hapjes die aangeboden werden. Na deze presentatie, voor hen die nog sterk genoeg waren, was er een ultramoderne disco die tot de vroege uurtjes wel doorging.
Vroeg in de morgen werd ik gewekt door een vriendelijk zonnetje die mij in de ogen priemde en daarmee waarschijnlijk wilde vertellen dat het tijd was om op te staan. Na een koele douche ging ik naar de liften. Het was nu geen Sabbat meer en dat betekende, althans voor de liften, dat ik gewoon weer op de 27 e etage kon instappen.
Op het terras, gelegen aan het zwembad in de warme zon, stonden parasols, zodat deze een koele schaduw gaven op de rijkelijk gedekte tafels. Warme broodjes, inheemse lekkernijen, vruchtendrankjes, thee, melk, wat je hartje begeert aan eten, dat was er (bijna) allemaal. Ik at niet veel, ik had gisterenavond meer dan genoeg genoten van de uitgebreide dis. Een koel glas melk, een knapperig broodje met wat jam er op. Meer kon en wou ik niet eten.
Het was nu tijd om gebruik te gaan maken van de gezondheidsfaciliteiten die het hotel te bieden had.
Eerst ging ik naar de Dode Zee, welke nabij het hotel op kuierafstand was gelegen. Ik had al zoveel gehoord en op de TV gezien van en over de Dode Zee.
**Even wat technische informatie: De Dode Zee is gelegen op 394 meter beneden de zeespiegel en behoort deze zee, naar zeggen, tot het diepste punt van de aarde. Er zijn stranden en je kunt in het zeer zoute water gaan liggen en blijven drijven. Er is een speciale techniek voor nodig om uit de liggende / drijvende positie weer te gaan staan. Echt zwemmen en zeer zeker niet gaan duiken moet u niet doen omdat het zout een vernietigende uitwerking op uw ogen kan hebben. Overal staan douches op het strand, zodat bij, ook slechts 1 druppel zeewater, het mogelijk is direct de ogen met veel zoet water te spoelen. De Dode Zee is circa 430 meter diep, 17 kilometer breed en heeft een lengte van 80 kilometer en er leven geen vissen in. **
De reisleiding vertelde ons, dat men een vissensoort had gevonden / gekweekt? die wel in deze enorme zoute zee zou kunnen leven, maar door het enorme zoutgehalte kwamen de vissen steeds bovendrijven en gingen ze vervolgens dood.
Omdat de zee zo zout is, is het mogelijk om al liggend in de zee, je krant te liggen lezen, zoals men dat wel eens ziet op de TV filmpjes. Ik heb het in ieder geval ook gedaan, wat een vreemd gezicht zal moeten zijn geweest.
Maar we gingen genieten van het kuren in het hotel van onze gastgever.
Eerst dus baden en dobberen in de Dode Zee, rustig genieten van al het geneeskrachtige zout om je heen. Psoriasis patiënten zoeken, naar zeggen, hier hun geheel of gedeeltelijke genezing en komen regelmatig hier terug om weer te gaan kuren.
**Na al het zout van de Dode Zee van mijn lichaam gedoucht te hebben, was het mijn beurt om uit een zeer grote keuze van kuur - en gezondheidsbehandelingen te gaan kiezen en hiervan te gaan genieten (want dat is het). Mijn keuze was gevallen, dit in verband met de beperkte tijd die hiervoor was uitgetrokken en de hoeveelheid van kuren die geboden werden, op een manualen massage met bijlagen. **
Een potige, uit Rusland geëmigreerde, wat rondborstige vrouw, die dus mijn kuur begeleidde, vertelde me in een kleine kamer, alwaar een behandelingstafel stond opgesteld, dat ik mijn zwembroek maar uit moest doen. Ik had al veel ervaring met kuren in de diverse landen, en had dus er geen probleem om me geheel uit te kleden.
In mijn blootje werd ik eerste tegen een soort van granieten muur gezet en Natashja (dat was haar naam) begon me te behandelen met een zachte douche van lauwwarm water. Ik ken deze behandeling . In bijvoorbeeld Bulgarije heet deze behandeling - SCHOTSE DOUCHE -. De waterstraal kan naar believen, nevelzacht tot bijna snoeihard gezet worden. (dus let op waar de waterstralen op je lichaam komen).
Na geneveld te zijn, wordt ik verzocht om op de behandelingstafel te gaan liggen, voor een lichte handmassage. Dat voelt heerlijk en ontspannen aan. Maar het feest is nog niet ten einde. Het echte werk moet nog gaan komen.
**Op de behandelingstafel ligt een soort van paardenharen deken met daar bovenop een groot stuk doorzichtig plastic. **
Het begint langzaam aan te stinken in de kamer. Het lijkt er op, dat Natashja vol trots, de behandelingskamer binnenkomt, met in haar handen een emmer met bruine -en krachtig stinkende modder.
Blijf u maar gewoon liggen. Met vaardige handen wordt ik door haar van top tot teen (geen plekje wordt overgeslagen) in de modder gezet. Niet alleen de rug wordt met modder ingezeept, ook de voorkant moet er aan geloven. Alhoewel deze modder behoorlijk stinkt, voelt het ook zeer prettig en behaaglijk warm aan. Nadat de modder mijn hele lichaam (behalve mijn hoofd) bedekt heeft, wordt het plastic zeil om mij heengeslagen. Vervolgens wordt de paardenharen deken om me heengeslagen met als doel je heerlijk te gaan laten zweten (en dat gebeurt ook).
**In de kamer worden kleine kaarsjes aangestoken, Indiaas klinkende ontspannende muziek klinkt zachtjes uit de speakers, de temperatuur is ideaal voor je ontspanning, het licht wordt uitgedaan en ook Natashja verlaat de kamer. Daar lig ik dan. Geheel ontspannen, genietend van de atmosfeer en ik moet uitkijken dat ik niet in slaap zal vallen. **
Na circa een half uur wordt ik uit mijn lichte slaap gehaald. Het licht wordt weer op volle sterkte gebracht, de kaarsjes worden door haar gedoofd en de muziek stopgezet. Klaar voor het volgende ritueel.
De deken wordt teruggeslagen, het plastic wordt verwijderd van mijn lichaam en met haar grote handen wordt de meeste modder van mijn huid geschraapt en in een emmer afgevoerd. Ik mag nu zelf gaan douchen en de resten van deze behandeling zelf afmaken.
Ik ben nog in het binnenzwembad gaan zwemmen.
Kuren: voor mij HEERLIJK!.
Na de lunch krijgen we ieder twee literflessen koud water in onze handen gestopt. We gaan per bus naar de plaats die voor de Joden synoniem is aan het Joodse verzet tegen de Romeinen in het jaar 73.
De naam van deze in de hete woestijn gelegen historische plaats is MASSADA.
Op deze afgelegen bergtop was tegen het jaar 70 een Joods fort gebouwd en was de kern van het Joodse bestaan geworden. Er is helaas weinig overgebleven dat echt herinnerd aan het leven van de religieuze fanatici die op MASSADA leefden.Als men eenmaal de top van deze berg of beklommen heeft, of per kabellift naar boven is gegaan, kan men zeker niet voorbijgaan aan het lot van deze mensen die de strijd aangingen met de Romeinen. In plaats van zich over te geven aan de Romeinen, besloten deze mensen massaal zelfmoord te plegen omdat ze anders door de Romeinen tot de slavernij zouden worden gebracht.
Maar hoe zijn we dan toch aan dit verhaal gekomen?
De reisbegeleider vertelde ons, staande in de resten van de Synagoge op de MASSADA, (en dat is zijn verhaal die ik hier aanhaal), er was een vrouw die niet zelfmoord had gepleegd. Deze vrouw had zich in een kast verstopt en toen de Romeinen eenmaal op de MASSADA kwamen en al die lijken aantrof, hoorde men in een huisje een geluid. De Romeinen gingen op onderzoek uit en vonden, verstopt in een kast, een vrouw en deze heeft de Romeinen verteld over wat er gaande was, hoe er gewerkt en geleefd werd, hoe men aan water en voedsel (in deze verzengde zandmassa) kwam, en hoe de inwoners van MASSADA zelfmoord hadden gepleegd.
Gaat u dus naar Israël, vergeet niet, om met veel water bij u hebbende, om de MASSADA te gaan ervaren. Het is indrukwekkend!
Na het bezoek aan MASSADA reden we verder en brachten een bezoek aan een Kibboets. Een vreemde ervaring was dat voor ons allemaal. Ergens in het midden van de woestijn, lag een eldorado aan groen gras, bloeiende planten, bomen en struiken. Na een rondleiding te hebben gehad, gingen we naar de eetzaal en aten gezamenlijk met de leden van de Kibboets hun eenvoudige maaltijd, die overigens goed smaakte. Hier kregen we uitleg over het hoe en waarom van de Kibboets. Komt u naar Israël, bezoek dan ook een Kibboets.
**Op een dag trokken met een grote jeep de woestijn in. Dat is een ervaring die ik niet graag had willen missen. Hobbelend en bobbelend, zocht de chauffeur van de jeep, de juiste plekken op om zo voorzichtig mogelijk met zijn gasten door de woestijn en over de vele stenen en rotsen heen te rijden. Van tijd tot tijd zagen we een groepje mensen die voor hun tenten zaten, terwijl ze op een houtvuurtje aan het koken waren. Ik vroeg me af waar ze, in dit droge en dorre landschap, hun water vandaar haalden. De chauffeur reed naar en bron waar de lokale bewoners hun water, van grote diepten vandaan haalden. **
**Bij de bron was het een komen en gaan van passanten. Op de ruggen van ezeltjes en kamelen werden onder meer de zware waterlast door hen gedragen. Het is een geweldig gezicht en het dwingt respect af om te zien hoe mensen in deze woestijn kunnen en moeten overleven. **
Wat wel grappig was, is dat naast de bron een houten stalletje was getimmerd waar ijskoud vers fruit en ijs werd verkocht. We kochten wat we wilden hebben, aten het gekoelde fruit en vertrokken weer verder de woestijn in, op weg, waarheen?
Eerst volgden we een droge rivierbedding, die eerst later wat modderig werd en nog wat later een vrolijk - met helder water gevuld stroompje werd. Op die plek stonden zandstenen huizen. Hier was het uit te houden. Een koele bergspleet met hier en daar groene aanplant. Volop activiteiten van de mensen die daar wonen. Een koele oase?
Weer verder hobbelend ging de rit en crosten we door de woestijn tot op een zeker moment er een kudde kamelen voor ons klaar stonden. Uitstappen ! riep de chauffeur ons toe. Ons groepje, benieuwd wat er ging komen, gehoorzaamde de chauffeur.
Een groep bedoeïenen bleken onze volgende gastgevers. We werden op de nog op de grond zittende kamelen gehesen en op het commando van de begeleiders gingen de kamelen rustig, al herkauwend, opstaan om vervolgens zich als een loom bewegend woestijn zeeschip, zich bewegend van links naar rechts en van voor naar achteren , ons door de woestijn verder te vervoeren.
Gelukkig was ons einddoel niet zover weg. Al in de verte zagen we meerdere bedoeïenen tenten staan. We mochten van de waggelende kamelen af en werden uitgenodigd om de dis in de tenten te gaan eten.
Het werd een lokale maaltijd met als toetje overheerlijke vruchten.
De bedoeïenen deden hun uiterste best om ons op onze wensen te bedienen, terwijl wij aan tafel aanlagen. Wat een lieve - en voorkomende - en gastvrije mensen waren dat. Er werden foto’s gemaakt en later, na de dis, afscheid van de mensen genomen.
Inmiddels stond de jeep weer klaar voor ons en al hobbelend vertrokken we verder op weg naar Jeruzalem welke we later op die dag, via een asfalt weg , bereikten.
**JERUZALEM is een stad vol met heilige en historische plaatsen. Eigenlijk voor iedereen, die van cultuur, historie en religie houd. **
**De auto wordt iets buiten de oude stadsmuren geparkeerd. **
**Voordat je de oude stad in kan, zijn er veiligheidspoortjes, bemand door gewapende militairen. Dat viel direct op. Het ligt er aan wat je er zelf van denkt. Ik vond en vind het een veilig gevoel dat er gecontroleerd door hen wordt. In deze stad komen meerdere geloven bij elkaar zoals de Joden, Christenen en Moslims. Alhoewel ieder geloof zegt, denk ik, dat we in vrede met elkaar moeten leven, lijkt het er niet altijd op. Nadat we het veiligheidspoortje zijn doorgedraaid, valt de spanning rond deze situatie gelijk van je af. **
**Binnen de muren van de oude stad zijn enkele van de meeste belangrijkste religieuze plaatsen in de wereld, hierbij denk ik aan: de Westelijke Muur, de Al-Aksa Moskee, de Rotskoepel en natuurlijk (en dat wil ik ook zien) de Kerk van het Heilige Graf. **
We hebben helaas te weinig tijd om alles wat zich binnen - als buiten de muren van de oude stad als bezienswaardigheden, meer dan de moeite waard is om te gaan bezichtigen, dus moesten we een keuze maken.
**Nadat we het veiligheidspoortje achter ons hebben gelaten, staan we direct al op een vierkant plein alwaar de KLAAGMUUR te zien is. Er is een gedeelte voor vrouwen, die naar mijn idee een iets kleinere ruimte toebedeeld hebben gekregen dan die van de mannen, en dus een groter gedeelte alwaar de mannen naar toegaan. **
**Ik ga dus naar het gedeelte waar de mannen staan en bevind me op circa 1 armlengte van de Klaagmuur af. Dit is voor mij een onbeschrijfelijke ervaring. Mensen stoppen hun briefjes met teksten in de nissen tussen de stenen in de Klaagmuur. Het geeft een enorme gevoel van sirene rust. Naast me, op nog geen meter afstand van mij, staat een groepje van Orthodoxe Joden, gekleed in hun zwarte jassen en dito zwarte hoeden, met daaronder hangend hun gekrulde haren, hun gezichten voorzien van een baard. Al buigend van voor naar achteren en van achteren naar voren, telkens weer, in een rustig tempo, staan deze Orthodoxe Joden te bidden. Iets verder staat weer zo’n groepje maar dan erg jonge Orthodoxe Joden. **
De reisbegeleiding verteld me, dat deze jonge groep daar staat te studeren. Omdat wij de biddende / mediterende mensen niet willen storen, wandelen we rustig van de Klaagmuur weg om vervolgens richting van de Via Dela Rosa te wandelen.
Langs kleine winkeltjes, met veel toeristische spulletjes, klimt langzaam, op oneffen weggetjes en steegjes, de weg omhoog naar de Kerk van het Heilige Graf ,welke in de 4 e eeuw is gebouwd Al klimmend over deze smalle weg ,realiseer ik me, dat ik nu dezelfde weg loop die eens door Jezus is gelopen op weg naar zijn kruisiging. Dat geeft een heel vreemd gevoel. Ik loop daar waar Christus ook gelopen heeft, ik loop in zijn voetstappen. Dat is vreemd, dat is raar, maar tegelijkertijd ook heel indrukwekkend en boeiend. Hier vonden de laatste 5 staties van de kruisweg plaats. Via een klein voorplein treed je dan uiteindelijk de Kerk van het Heilige Graf binnen. Een sirene rust treed je tegemoet, alhoewel het erg druk is. Erg indrukwekkend is dat voor mij. Het valt direct op dat verschillende Christelijke religies hier ieder zijn eigen altaar ter herdenking aan Christus hebben. Ze staan vredelievend naast elkaar. Ik bevind me nu op de plaats van de kruisiging, de begrafenis en de verrijzenis van Christus. Langzaam en sereen schuift de grote menigte aan bezoekers langs de altaren, die ieder, conform hun religie, zijn opgeschmukt. Ik breng een bezoek aan de Graftombe van Christus en loop nog weer rustig door deze kerk.
Het is tijd om te gaan, we bezoeken nog een ander deel van de oude stad en zakken weer af naar een prestige hotel, welke gelegen is nabij de Oude stadsmuur. In dit hotel, waar regeringsleiders zich thuis voelen, hebben we onze afscheidsdiner, die er wederom mag zijn.
Na het afscheid rijden we weer terug naar Tel Aviv. Het vliegtuig staat op ons te wachten. We nemen afscheid van de reisbegeleiding en van Israël.
In totaal duurde deze trip slechts 4 dagen (3 nachten) en zie, wat ik in een zeer korte tijd aan indrukken opgedaan heb.
**De conclusie van deze reis, staat als een paal voor mij boven water; **
Israël is meer dan een bezoek waard !
Fred Vorstenbosch