(origineel bericht op be-more.nl)
Eerste weekje op het project
Lieve allemaal,
Even weer een update vanuit het prachtige Oeganda. Pfff ik weet niet eens waar ik moet beginnen! Ik heb zo ontzettend veel meegemaakt de afgelopen dagen. En oeganda is zo’n ontzettend mooi land, met vriendelijke mensen.
Sinds maandag zijn Sanne, Tamara, Ineke en ik aangekomen bij het Kyotera Medical Centre. Dit is een prive ziekenhuisje in een klein stadje in het Rakai district. Ze hebben hier een men ward, een woman ward, een peadiatric ward een antenatal en postnatal ward (maternity), een operating theatre, een labaratory, een x-ray en scan, een ART (een HIV afdeling) en een nutrion unit (ondervoedde kinderen). Er is 1 arts en die beoefend alle specialismen. Verder werken er overal verpleegkundigen, die tevens ook de taken van ok-assistent, laborant, analist en soms zelf van de anesthesist uitvoeren.
We verblijven in een prachtig huisje op loopafstand van het ziekenhuis midden tussen de bananenbomen. Het is (voor oegandese begrippen) erg luxe. We hebben zelfs een zit toilet! Helaas geen douche, maar in het ziekenhuis kunnen we douchen (wel koud). De elektriciteit valt hier trouwens vaak uit, aangezien de regering deze door verkoopt. Tja…
De eerste dag vielen we meteen met onze neusjes in de boter. Er werd een keizersnede uitgevoerd in het operating theatre en wij mochten kijken. Eenmaal aangekomen, was het kindje al succesvol geboren en naar de maternity gebracht. Echter de vrouw lag nog naakt op de tafel. Overal lag bloed (er wordt hier niks opgevangen) en de patient werd al wakker uit de narcose. Heel ruw werd ze op de brancard gerold. Omdat het ontzettend hhard regende, werd er een doek over haar gelegd om haar van het operating theatre naar de maternity te brengen. Alle afdelingen zijn hier namelijk lossen gebouwtjes.
Verder hebben we meegekeken bij alle afdelingen, wat wel erg interessant was. De verpleegkundigen hier voeren trouwens alleen meer technische handelingen uit. De rest moet de familie van de patient doen. (wassen, zorgen voor beddegoed, eten maken etc) Op elke kamer staat een bed voor de patient en slapen de familieleden op de grond.
De volgende dag mochten we mee met de arts de ‘rounds’ lopen. Zo was er een vrouw van 39 die diabetes had. Haar man was er niet bij, omdat het voor hem heel moeilijk was, omdat, volgens de arts, hij er nu een zesde kind bij had gekregen. Hij vertelde dat diabetes voor deze mensen bijna onmogelijk is om mee te leven. Ze kunnen de insuline slecht bewaren (niemand heeft een koelkast) en het is heel vaak niet meer te krijgen in ziekenhuizen, waardoor patienten komen te overlijden.
Later op de dag mochten we een operatie van een abdomical hernia (liesbreuk) bijwonen. Hierbij waren twee verpleegkundigen, de arts en een chirurg die uit de stad was gekomen aanwezig. Toen we binnen kwamen stonden de verpleegkundigen het steriele veld nog klaar te zetten terwijl de patient helemaal bloot en bij kennis op de tafel lag. Er wordt hier gewoon niet aan het welzijn van de patient gedacht! Toen we begonnen vertelde de arts dat ze lokaal gingen verdoven. Wij dachten dat ze dit dmv een epiduraal (ruggeprik) zouden doen, maar ze kwamen doodleuk met lidocaine aanzetten. Dit gebruikte wij ook op de Dermatologie bij kleine ingrepen als bijvoorbeeld het verwijderen van een basaalcelcarcinoom (oppervalkkige vorm van huidkanker) ze begonnen met de operatie en ze gingen onwijs diep de buikholte in! Met alleen een oppervlakkige lidocaine verdoving!!. Op een gegeven moment puilde er zelf een darm uit die ze gewoon terugduwde. De patient (een vrouw van 72 jaar) gaf geen kik, maar ze bewoog haar benen en uiteindelijk bracht ze haar arm naar een van de artsen. Ipv dat ze dit interumpeerde als een signaal van pijn, werden haar armen vast gebonden. Ik kon het nauwelijks aanzien en ik ben naar haar toegegaan en heb haar hand vast gehouden. Haar pols ging als een gek tekeer en de tranen stroomde over haar wangen. Toen ik vroeg of de verdoving niet veel te weinig en oppervlakkig was en of de patient geen pijn had, zeiden ze doodleuk dat het goed was zo. De patient schreeuwde niet, dus ging het goed. Echter is het ongebruikelijk in oeganda om te schreeuwen bij pijn. Zelfs bevallingen gaan hier geluidloos. Dus niet schreeuwen betekend hier niet geen pijn hebben…
In ieder geval waren wij er allemaal erg kapot van…
Vandaag ben ik samen met Ineke op outreach geweest. We zijn gezinnen afgegaan waarvan 1 van de kinderen met ondervoeding in het ziekenhuis opgenomen is geweest. We gingen de kinderen wegen en temperaturen om te kijken ze vooruitgang boekten. Op de Boda boda (een brommer met chauffeur) reden we door het prachtige landschap van Oeganda. Rode zandweggetjes en overal groen langs de weg. Het eerste huisje was echt schrijnend om te zien. Een klein stenen huisje met ongeveer zeven kinderen. We gingen hier een baby’tje van 6 maanden wegen en ze woog maar 3,5 kg. Ook de hygiene was om te huilen. De kindjes hadden allerlei huidziekten (schurft,muggebulten, jiggers) Maar ze waren zo blij om ons te zien. Mzungu! Mzungu! (blanke! Blanke!) Ze willen allemaal op de foto en hebben de grootste lol als ze daarna hun foto terug zien. Ze hebben geen spiegels, dus vaak nog nooit zichzelf zo gezien. Een vrouw was zelfs zo blij dat we er waren dat ze ons een schaal met fruit mee gaf. Je moet dit aannemen als blijk van waardering, maar het enige wat ik dacht was: jullie hebben al niks, ik kom hier om haar ondervoedde kinderen te wegen en dan geef ze ook nog een schaal fruit weg…Ik voelde me hier echt heel bezwaard en rot over.
Morgen gaan we een public hospital bekijken. De ziekenhuizen in Oeganda zijn gratis, maar daardoor erg druk (mensen wachten soms een dag voor het ziekenhuis om geholpen te worden en worden net zo hard weer weggestuurd als de artsen naar huis zijn) De meeste medicijnen zijn daar gratis, maar de artsen houden die vaak voor zichzelf om deze dan in hun eigen priveeziekenhuis voor geld te verkopen. Daardoor krijgen een heleboel mensen niet op tijd medicatie en komen ze te overlijden.
Aanstaand weekend gaan we naar Masaka en dan krijgen we Oegandese taallessen en kooklessen.
Liefs Inge