(origineel bericht op be-more.nl)
Culture Clash!
Vandaag mijn eerste dag op het project in Leku, zo, n 25 km buiten Awasa. Leku is een dorp met 8000 inwoners, verspreid in het achterland. De weg golft door de heuvels, en het is er groen, heel erg groen zelfs. Nat ook, het heeft nogal geregend vannacht. Ik maak kennis met de leerkrachten van de dove en blinde kinderen. Het is de bedoeling dat ik afwisselend in beide groepen de leraar ondersteun. Ik zou even niet weten hoe, maar dat komt wel(hoop ik).
Er zitten zo, n 60 kinderen in de dovenklas, leeftijd oplopend van 4 t/m 20, 25? Grote mannen die uit volle borst het alfabet op dreunen, sommigen met het typische geluid van doven die zich zelf niet horen. Er is een speciale leerkracht mee vandaag, een specialist op het gebied van gebarentaal, een ras artieste, ze geeft een ware performance. Daarna de cijfers, ik doe braaf mee, maar o wat zijn mijn vingers stijf. Stijf wordt ik ook van de vreselijke smalle kleine bankjes waar ik met opgetrokken knieën in zit.
Margot en ik geven een lesje Hygiëne. Handenwassen. Wanneer hoe en waarom. Aan dat laatste zijn we nog niet toe gekomen. Met behulp van een poster, die eigenlijk te Europees is voor hier, er staat een kraan op en een wasbak, een fraai toilet en wc papier, dit alles kom je nauwelijks tegen in Leku, gaan we aan de slag. De drama teacher die de gebarentaal doet maakt er wat moois van. De klas is enthousiast, ik ben vnl. opgelucht als het pauze is. Op het school plein worden we onder de voet gelopen door de honderden kinderen van de gewone school die er naast ligt. Farengi, farengi, you! You!, money, pen, het gaat maar door. Ze worden ook nauwelijks tot de orde geroepen.
De blinde kinderen mogen vanwege de drukte niet naar buiten in de pauze, te gevaarlijk. Daar willen we verandering in brengen, dan gaan we met ze naar buiten als de meute weer naar binnen is. Het lokaal is tamelijk bedompt, dus even luchten en de benen strekken kan geen kwaad. Ideeën en plannen genoeg maar de taal barrière is gigantisch. In Leku wordt namelijk een lokaal dialect gesproken…… Opgevouwen in de bus gaan we weer naar Awasa, uitgedroogd storten we ons op de fresh mixt fruit juice.
Op het schaduwrijke terras bij de hoge school voor leraren treffen we Sunshine. Hij heeft een verrassing voor ons. We gaan mee doen met de nationale dag voor gehandicapten in Ethiopie. AETSD wil daarbij vooral aandacht vragen voor vrijwilligers werk Behalve aan de voorbereiding mee helpen moeten we ook een praatje houden over volunteeren, compleet met PowerPoint en foto’s. Er komen zo’n 1500 mensen, vnl. studenten, waarvan men hoopt dat er een aantal willen gaan volunteeren op onze projecten. Spannend allemaal.
We kwamen eigenlijk om te gaan voorlezen, 2 van de drie jongens zijn gekomen, de ander is ziek. We liggen in een deuk als de een van hen zich voorstelt als Dinosaurus. Zo heet hij echt waar. Het schijnt dat hij als kind nogal veel at en toen die naam kreeg. Het is nu een klein tenger ventje, en ieder keer als Katrien hem aanspreekt met Dinosaurus liggen Margot en ik in een deuk. Dat wordt nog leuk dat voorlezen.
Voor we naar huis gaan loop ik nog bij de zieke Sisay langs. Hij maakt echt een zieke indruk. Het is geen malaria, klaagt over buikpij n en aangezien hij ook kortademig is raad ik hem aan naar de dokter te gaan. Van voorlezen is even nog geen sprake.
Boven Awasa trekken donkere wolken samen, het rommelt in de verte. Even later barst het onweer los en gaat mijn scherm op zwart.
Mijn handen stinken naar de kerosine en de blauwe verf laat zich maar moeilijk verwijderen. Vandaag een dagje lichamelijk inspanning. Bedden schuren en schilderen die bedoelt zijn voor de kostschool op de compound waar blinde kinderen uit de regio die nu niet naar school kunnen komen gaan wonen. Aangezien alles buiten staat en na de regen van de afgelopen nacht alles kledder nat is……Plan B, grap ik tegen Estefanos. Dus sjouwen we even later 50 matrassen uit een magazijntje naar een droge plek om vervolgens de vreselijk vieze en kapotte hoezen er af te stropen. Margot en Katrien sjouwen met de matrassen en ik verwijder met Sunshine de hoezen. Met een scheermesje !! probeert Sunshine de hoezen open te snijden. Ik houd wat afstand, een blinde met een scheermesje gaat me toch iets te ver. Ik houd het bij mijn zakmes. Niezend en proestend, dik onder het stof werken we stug door. De hoezen worden gewassen en waar mogelijk gerepareerd. s’middags gaan we de bedden schuren en schilderen. Sunshine schuurt braaf mee en even later staat hij zelfs te verven. “kan ik niet “komt in zijn woordenboek niet voor! Ik maak een grapje en vraag of hij ook niet een foto van ons kan maken, even later staat hij met z’n mobile dat te doen, dat de vinger voor de lens zit, ach een kniesoor die daar op let.
Als we naar huis gaan zie ik twee blauwe strepen op z’n shirt, tegen een pas geverfd bed aan gelopen.
Ze nemen ons mee uit die avond. We gaan iets” locals “doen en cultuur snuiven. In een klein restaurantje eten we een injera, een Meat injera. De drie grote gevouwen pannenkoeken zijn gevuld met een puree achtige substantie en idd hier en daar iets van vlees. Het smaakt heerlijk, met onze rechter hand, geen bestek hier, werken we de injera naar binnen. In een gezellig café drinken we bier, om 9uur begint het culturele programma, Een man gekleed in traditioneel kostuum, bespeeld een snaar instrument waar een jammerend geluid uit komt. Het nasale stemgeluid van hem is ook even wennen. De kroeg loopt langzaam vol, de locals klappen en joelen mee. Dan komt er een dame, ongeveer mijn lengte,die er nog een schepje boven op doet. Ze richt zich wel heel erg op ons gezelschap en tot grote hilariteit van Estefanos en Sunshine wordt ik gevraagd om mee te dansen. De muziek en ritme lijken op de muziek in Marokko, Egypte en Turkije, niet echt mijn stijl maar ja……If in Rome do as the Romans.
In Leku ga ik op huisbezoek. Met Estefanos op de motor op zoek naar de ouders van een blind meisje met een vreselijk uitpuilend oog. Behalve dat het er naar uitziet heeft ze er ook erg last van. Ze kan bv haar oog niet sluiten als ze slaapt. We willen kijken wat de oogspecialist haar nog te bieden heeft. Ergens ver in het achterland, waar het straatbeeld wordt gedomineerd door ezelskarren en zwaar beladen vrouwen. Aftandse bussen wurmen zich over de uitgesleten zandwegen, top zwaar onder de lading op het dak.
Een jongetje zit voor op de motor en wijst de weg. Ik schrik als we ingesloten tussen bananen planten en struiken het huisje naderen. Mensen op blote voeten, gescheurde kleren en een horde kinderen staren ons aan, mij aan. Het huisje, een mud house, meet 2 bij3 meter, er ligt een hoopje as in de ene hoek en een hoopje bladeren en een matje in de andere. Grote gaten in de muren en het dak. Hier huizen 8 personen en nog vee. De ouders zijn ergens op het land aan het werk. We stappen weer op de motor en nagestaard door de inmiddels grote menigte glibberen we de berg weer af. We vinden de vader, leggen uit wat ons voorstel is, misschien een verbetering voor zijn dochter. Hij verteld ons dat Masha toen ze 5 was een ziekte heeft gehad, Kwashor ?, deze is “vakkundig”behandeld door de traditional healer, met complete blindheid en een verprutst oog tot gevolg.
Met de benodigde informatie gaan we weer terug naar Leku. Ik realiseer me dat Masha elke dag een uur heen en terug moet lopen naar school.
Op het bankje voor de school kom ik even bij, voor zover dat kan. Weer wordt ik belaagd door tientallen kinderen die hun pauze benutten om een Farengi te bashen……… Er wordt gescholden, gebedeld, kinderen tegen me aan geduwd, en maar krijsen. Nu snap ik de stok die de leraren hanteren…….
De blinde kinderen zijn schatjes. We proberen het saaie stampwerk wat op te leuken door allerlei spelletjes te bedenken. Klap spelletjes, kringspelletjes, etc. Zij durven in de grote pauze niet naar buiten, (ook blinde kinderen pesten is leuk….) We gaan daarna een wandeling maken, hand in hand lopen we over het terrein. Margot en ik zingen Hollandse liedjes, vooral alle eendjes zwemmen in het water, is een succes. Falderalderriere falderaldera…zingen ze al gauw mee. Ze genieten en voelen zich vooral veilig.
Ik snap niet hoe het kan, we hebben zoveel vreselijk aardige lieve behulpzame mensen ontmoet en om ons heen hier, hoe kan het dat de kinderen zich zo gedragen. Ik ken dit niet van Kenia en Uganda. Het aan je zitten, zelfs pijn willen doen, het onophoudelijke gedram, je bijna op je hielen trappen, haalt niet het beste in mij naar boven………