Cuba aan het einde van het Castro tijdperk.
Als men mij vraagt hoe het op Cuba was dan zeg ik natuurlijk direct fantastisch, maar als ik er dan wat over door praat komen er nog wat punten naar voren.
Hoe leven de Cubanen eigenlijk echt in het socialisme onder de palmen?.
Cuba een land waar je als toerist of als cubaan met veel geld zeker niks op de gezondheidszorg aan te merken hebt. Want voor deze doelgroep zijn er schone ziekenhuizen, moderne apparaten die uit China komen (cuba’s nieuwe grote broer). De chinezen, zoeken hier op Cuba naar olie in ruil daar voor sturen ze containers vol met rijst tourbussen en andere merk artikelen die goedkoop worden nagemaakt in China.
De operatiekamers hebben airco en de kamers voor de patiënten met geld hebben schone en nieuwe bedden. De doorsnee Cubaan die doorgaans niet zoveel heeft kan helaas nog geen gebruik maken van deze o zo luxe gezondheidszorg en moet het met vele slechtere omstandigheden doen.
Cubanen kennen een gratis onderwijssysteem, nu zou je gelijk denken: daar kunnen ze best trots zijn op, … nou dan vergissen we ons een beetje. Het onderwijs is er misschien wel gratis, maar leerlingen en studenten krijgen vaak voor de verschillende vakken les van de zelfde docent en de studenten en leerlingen worden niet echt gemotiveerd.
Zo is het namelijk makkelijker om aan de toeristen wat te verdienen dan voor arts of advocaat te gaan studeren.
Een arts verdient hier maar 20 euro per maand, veel artsen, advocaten en andere geleerde Cubanen werken liever als taxichauffeur of proberen wat bij te verdienen met een casa particular waar ze vaak tien keer zo veel mee kunnen verdienen. Een Cubaanse gids vertelde ons dat hij vroeger docent Engels was geweest, dit heeft hij drie jaar volgehouden omdat hij er niet van rond kon komen. Samen met de voedselbonnen die ze elke maand krijgen hebben ze vaak na drie weken al niks meer te eten. Als gids heeft hij niks te klagen en kan hij zo nog een beetje Engels praten met de toeristen. De scholen, ziekenhuizen etc. hebben hier natuurlijk niks aan. Veel jongeren kiezen er nu voor om niet te gaan studeren omdat ze geen vertouwen meer hebben in de toekomst van Cuba, liever duiken ze de toerisme sector in of proberen ze op straat wat te verdienen aan de toerist die hier money with legs wordt genoemd.
De winkels hier zijn meestal leeg of bijna leeg zijn, Shops waar wel wat producten te verkrijgen zijn die er enigszins westelijk uit zien, zijn meestal veel te duur voor de gewone Cubaan omdat ze in de dollarpeso moeten worden betaald. In rijen staan ze voor de winkel met de paar dollars de ze net verdiend hebben aan een toerist. Glurend door de etalage ramen wachten ze totdat er weer een lichting mensen naar binnen mag. Alles gaat hier per 10 klanten, zo kan het overzichtelijk in de gaten gehouden worden. Bij het verlaten van de winkel moet je jouw aankopen laten zien en de kassabon. Alles wordt nog eens goed gecontroleerd en hierna mogen er weer wat mensen naar binnen.
Dit krijgt elke Cubaan per maand met voedselbonnen.
Hier moeten ze het dus mee doen:
300 gram bonen
2,5 kilo suiker
3,5 kilo rijst
600 gram erwten
125 gram koffie
1 stuk zeep
1 tube tandpasta
250 ml bakboter
100 gram zout
4 pakjes sigaretten
In de grote steden zoals Havana, is het minder ernstig. In Havana bijvoorbeeld is er meer illegaal te krijgen en de Cubaan in Havana, zoals ik vele andere toeristische plaatsen, heeft makkelijker beschikbaarheid tot de CUC (convertible peso) en kan daardoor makkelijker aan illegaal producten komen of kopen in Dollarstores.
Een familie uit Pinar del Rio
Zij wonen met vier personen op ongeveer 25 vierkantenmeter.
Hier boven de genoemde levensmiddelen die ze elke maand van de staat krijgen.
Opa Adelberto (71) was vroeger controleur en krijgt vandaag de dag vijf euro pensioen per maand. Oma Angela (68) werkte bij de wasserette en krijgt nu ook vijf euro pensioen per maand. Moeder Maria (42) is verpleegster in het ziekenhuis. Zij werkt elke maand dertien diensten van 24 uur. Loon: 10 euro per maand. Al hun hoop is gevestigd op hun zoon Jose (25). Hij studeert aan het conservatorium en wil graag muzikant worden zoals veel andere jongeren dat willen op Cuba. We kennen allemaal het verhaal van buena Vista Social club, deze mannen moesten ook eerst rond komen van een paar dollar per maand voordat ze met hun muziek begonnen.
Oma Angela heeft dringend Nitroglycerine medicijnen nodig omdat ze hartpatiënt is. Dure medicijnen betaalt de staat niet. Een doosje van deze medicijnen kost 25 euro.
Eigenlijk is het helemaal niet zo verwonderlijk dat veel Cubanen je aanspreken op straat en proberen je iets te verkopen of een dienst te bewijzen, hoe irritant het ook is deze mensen schreeuwen om geld. Ondertussen zitten thuis hongerige kinderen en zieke ouderen te wachten tot hun vaders, zonen en dochters met wat geld thuis komen
Santiago, Havana maar ook Trinidad op een gegeven moment valt het op en gaat het irriteren.
Pssst Pssst, Je bent nog geen vijf minuten buiten op straat of de eerste Cubaan probeert je sigaren aan te smeren of een restaurant binnen te loodsen. Casa particular ? En als we voor de nacht nog een lady nodig hebben …… Daar sta je dan met je rugzakje en een flesje water, What do you want Sir?, Sigars? Chickas? A Private restaurant? Taxi? Psst Pssst Where do you come from?. In het begin is het nog wel grappig en dol je er wat mee, maar al snel wordt dat irritant en reageer je er helemaal niet meer op. Zonnebril op en door lopen, en als ze dan toch zo aan drongen zeiden we dat we uit IJsland kwamen en we geen Engels of Spaans sproken.
Olvia (70)
Voelt zich van de revolutie verraden.
Kijk dat toch eens aan, geen melk, geen vlees, geen vis.
Haar man heeft 50 jaar geleden aan de kant van Fidel Castro gevochten. Met de revolutie hadden ze veel hoop, die is nu helemaal verloren gegaan. En de meeste mensen zwijgen omdat ze bang zijn voor het sterke regime.
Daniel (29)
Ben je tevreden met het socialisme hier op Cuba?
Vroegen we een fruitplukker, die voor negen dollarpeso in de maand in de plantage werkt. Ben je gek ! zegt Daniel, ik wil hier alleen nog maar weg!. Een plaats op de snelboot kost 350 dollar. Ik spaar alleen nog maar daar voor. Veel Cubanen verlangen naar deze iligalen reismogelijkheid naar Mexico.
Een Privé restaurant de bekende paladar betaald elke maand 200 tot 1000 dollar belasting aan de staat. Daar voor mogen ze drie tot twaalf stoelen bedienen.
Dus als je denkt een avondje romantisch en lekker te eten kan ik je dit zeker aanbevelen. Als het je daar dan ook nog naar wens is twijfel er dan niet aan om deze mensen een behoorlijke fooi te geven.
Verandering op komst.
Of we nu volgende week wel of niet te eten hebben, een Nike T-shirt en hippe schoenen mogen niet ontbreken.Veel jongeren geven al hun geld uit aan de dure producten die in China geproduceerd worden en vaak niet eens het logo waard zijn.
Statussymbolen komen op en iedereen wil laten zien wat hij in werkelijkheid nog niet eens heeft. Sinds april 2008 is het mogelijk om een mobieltje te kopen dit staat natuurlijk super interessant, een simkaart kost 120 dollar en vaak kunnen ze er niet mee bellen omdat de telefoon tikken zo duur zijn maar dat maakt natuurlijk niks uit, het begin is er. Sinds een paar maanden is het ook toegestaan om een computer te bezitten,Internetverbinding gecontroleerd door de staat die erg langzaam is, met kleine sprongen gaat het iets voor uit.
het lijkt er op dat de regels wat soepeler worden. Er hangt een wind van verandering door de straten van Havana, veel Cubanen zijn enigszins wat in de war. Het westen klopt aan de deur en men hoeft haar alleen nog maar binnen te laten.
Remko.
Bron: Remko Buiter reisverslag 2008 & Chefreporter Super illu: Gerald Praschl