Veel tuinen op het platteland hebben een flinke boomgaard, of in elk geval een behoorlijke hoeveelheid fruitbomen. Er wordt jam gemaakt, taarten en ook fruit ingemaakt, Hongaren zijn erge zoetekauwen, maar het meeste gangbare product van het fruit is Palinka.
Szílvapálinka (pruimenpálinka) is de beste van smaak, dan körtepálinka (perenpálinka) maar je kunt ook alle fruit door elkaar doen, dat heeft echter geen voorkeur.
Het eerste jaar dat we hier woonden, hadden we het allemaal niet zo in de gaten. We hebben veel pruimenbomen en een enkele appel- en perenboom in onze tuin. Er waren veel pruimen en ik wist al niet zo goed wat je daar mee moest, het zouden wel erg veel taarten worden en hoeveel potten jam heb je nodig in een jaar……………….
Het jaar erna begrepen we het wat beter, vanaf augustus elke paar dagen een paar uur pruimen rapen voor de pálinka.
De pruimen worden verzameld in grote vaten, het liefst zijn ze al een beetje rot, je plukt dus ook niet de pruimen van de bomen, ze moeten echt goed rijp zijn, dus alleen van de grond. De vruchten moeten verder gaan rotten in de vaten en gaan dan ook gisten. Na een paar weken ruim je ook de alcohol lucht die om de vaten hangt.
We hadden dat jaar iets van 400 liter pruimendrap met wat extra toegevoegde suiker. De vaten stonden hier lekker te gisten in de zon, tot het op een gegeven moment niet meer bubbelt en uitgegist is.
Dan kan het gestookt worden.
In het volgende dorp van ons vandaan zit een pálinka stokerij, die draaien van september tot december 24 uur op een dag. Je ziet constant auto’s af- en aanrijden met aanhangers met vaten of kleine vracht autootjes. Zo ook wij met onze eigenlijk gewoon bedorven spul.
De stokerij is klein en heel eenvoudig, wel netjes opgeschilderd, maar geen high tech; wat ingemetselde koperen ketels waarin het fruit gestort wordt en gestookt.
Je moet ook je eigen hout meenemen, want het stoken gaat gewoon met een flink houtvuur onder de ketels.
Het wordt doorgestookt tot 52% alcohol percentage is bereikt; dat is de echte pálinka.
Puur natuur, geen enkele toevoeging: 100% fruit.
Vorig jaar was het een minder pruimenjaar, en hebben we pálinka gemaakt van peren, op de zelfde manier, de peren wel in stukken snijden om het gistproces wat te helpen.
Afgelopen november hebben we weer een flinke hoeveelheid pruimentroep weggebracht, deze pruimen wilden we zonder suiker laten gisten, want het waren er wel heel veel.
Uiteindelijk hadden we 700 liter fruitdrap. Maar ja, de zon heeft zich dit jaar wat minder laten zien dan de vorige jaren en door het gebrek aan suiker, vertelde de stoker gisterenavond toen we het ophaalden, hebben we nu 40 liter. We hoopten op een intensere smaak, maar deze was straffer dan de vorige.
Het is mijn drankje helemaal niet, ik vind het veel te sterk, maar manlief smult ervan en vindt het heerlijk.
En de Hongaren dus ook, eigenlijk ’s morgens na het opstaan, gieten ze bij voorkeur een borreltje naar binnen, brrrr.
Sinds 2010 is er een nieuwe regering in Hongarije en is het thuis stoken weer toegestaan. Dat was dus sinds een tijd verboden, omdat er teveel troep gemaakt werd. Nu zal het dus weer vaker voorkomen dat het zelf gestookt wordt.
We betaalden voor het stoken vorig jaar en het jaar ervoor 1000 forint per liter (bijna E 4), dat was 80% belasting en de rest werkloon, nu is het de helft, kennelijk vanwege de nieuwe thuis stook wet. Bij de bouwmarkt zagen we al een mooie installatie te koop staan van koper…….
Egészségedre! (op je gezondheid!! Proost!)
Nog een leuk bericht over de prijzen die pálinka op de internationale Destillata 2011 in het Oostenrijkse bad Ischl:
http://www.hongarijevandaag.nl/portal2/overigen/food-a-beverage-mainmenu-206/2934-hongaarse-palinka-scoort-op-destillata-2011
