Wij gaan binnenkort naar Bali, maar ik vind het altijd heel moeilijk om in te schatten wat genoeg fooi is.
Wil ook niet overdreven veel geven, gewoon iets wat in de ogen van de balinezen normaal is.
Aan bv kamermeisjes, taxichauffers en je reisgids.
Ook vraag ik me af tot hoever je moet afdingen.
Als je met een prijs begint tot hoeveel procent kun je dan doorgaan?
Hoeveel je af kan dingen is heel erg afhankelijk van hoeveel de vraagprijs is, en waar je bent. Op de markt in bijvoorbeeld Ubud, waar je houtsnijwerk en kruiden kan vinden, begin ik meestal met 30-50% van de vraagprijs. Meestal betaal ik iets meer dan de helft. Maar dit lukt dus niet altijd! je moet voor jezelf afvragen wat iets je waard is, en dat betaal je.
Wat fooien betreft: ik verblijf in hele goedkope accommodatie, en daar geef je niet dagelijks fooi. Wel rond ik de rekening naar boven af. Dat doe ik ook bij het eten. Als ik ergens vaker kom, en ik ken de mensen, dan geeft ik de laatste avond vaak een grotere fooi.
Wat gidsen enzo betreft: fooi naar tevredenheid! Als ik een dag een auto met chauffeur huur, en iemand doet echt zijn best iets te vertellen en te luisteren naar mijn wensen, dan geen ik meestal rond de 50,000 rp. Doet iemand zijn werk, maar niks extra’s, dan ligt het bedrag lager.
Wij zijn in mei in Ubud geweest en het viel ons op dat er overal absurde startbedragen werden genoemd. Bijvoorbeeld omgerekend 40 euro voor een simpel zomerjurkje dat zelfs in Nederland op de markt niet meer dan een tientje kost. Wij houden normaal ook ongeveer 50% aan, maar nu moest we in de meeste gevallen echt heel laag gaan zitten en gewoon volhouden aan die prijs. Het betreffende jurkje heb ik uiteindelijk gekocht voor 4 euro (kocht er 3, dus samen 12 euro). Bedenk inderdaad wat je er in Nederland voor over zou hebben en deel dat door 2, dan heb je een mooi startbedrag en als je er niet uitkomt; vriendelijk bedanken en weglopen, er zijn zat andere winkeltjes en kraampjes! Vriendelijk blijven is sowieso belangrijk, altijd glimlachen en grapjes maken, dan kom je een heel eind 
Voor fooien hielden wij inderdaad ook 50.000 aan voor onze chauffeur voor een hele dag, of we betaalden zijn lunch (bij ons aan tafel). Taxi’s rondden we af naar boven (een ritje van Tuban naar Seminyak kostte iets van 28.000 en daar maakten we 30.000 van). Kamermeisjes eens per paar dagen 10.000 (en soms een extraatje als ze iets leuks van een handdoek hadden gevouwen haha) en kofferdragers ed 5.000.
Bij rekeningen van restaurants moet je even letten op de kleine lettertjes onderaan het menu, vaak wordt er een ‘service-charge’ gerekend van 5 tot 10% (+ de gebruikelijke 11% tax). In dat geval rondden we het bedrag gewoon af naar boven, zeker als de service te wensen over liet…
Als op de bon / rekening al een bedrag / percentage staat vermeld voor “service” dan tip je in het geheel niet.
Als iemand slechts gedaan heeft waarvoor hij aangenomen is en jij hem al betaald (chauffeur) of zijn / haar baas hem / haar daarvoor een salaris betaalt, dan tip je ook niet. Pas als iemand iets extra voor je gedaan heeft of extra aandacht aan je heeft gegeven, dan tip je hem / haar.
Als je tipt, dan tip je ca. 10% van het rekening bedrag. Als handvat: Een gemiddeld dag-salaris van iemand die uitvoerend werk doet in de horeca hier op Bali, evenals van chauffeurs, ligt rond de Rp. 50 - 70,000,-. Winkelpersoneel verdient tussen de Rp. 30 en 50,000,- per dag.
Indonesiers tippen onderling vrijwel niet. Zij laten vaak alleen de vieze muntjes van het wisselgeld liggen.
Afhankelijk van waar je bent (hoe toeristischer, hoe hoger de vraagprijs) hangt ervan af hoeveel je moet / kunt afdingen. In bijv. Ubud en Sukawati kun je makkelijk slechts 25% van de vraagprijs bieden en uiteindelijk afronden op ca. iets van 35 tot 40% van de vraagprijs.