(Novum/AP) - Voor een speciaal genocidetribunaal in Cambodja is dinsdag het eerste proces begonnen over het schrikbewind van de Rode Khmer, ruim dertig jaar geleden.
In het proces staat de 66-jarige Kaing Guek Eav terecht, beter bekend als Duch. Hij was de directeur van de beruchte S-21 gevangenis in Phnom Penh, waar zestienduizend mannen, vrouwen en kinderen werden gemarteld en vermoord. Hij zou zich schuldig hebben gemaakt of medeplichtig zijn geweest aan moord, marteling, verkrachting en vervolging.
In tegenstelling tot vier andere verdachten die later worden berecht, heeft Duch volgens de processtukken in verhoren ‘toegegeven of erkend’ dat in zijn gevangenis misdaden werden gepleegd. Duch, die christen is geworden, heeft ook zijn slachtoffers om vergiffenis gevraagd.
Onder de vijfhonderd toehoorders in de rechtszaal waren ook enkele van de minder dan twintig gevangenen die hun verblijf in S-21 hebben overleefd. “Als ik nu naar Duch kijk zie ik een oude, beminnelijke man. Dat was dertig jaar geleden heel anders”, zei Vann Nath, die zijn leven redde door schilderijen en borstbeelden van Rode Khmerleider Pol Pot te maken.
Het proces van Duch is het eerste van een reeks van vijf te voeren processen tegen voormalige kopstukken van de Rode Khmer: voormalig staatshoofd Khieu Samphan, oud-minister van buitenlandse zaken Ieng Sary, diens echtgenoe en voormalig minister van sociale zaken Ieng Thirith en de belangrijkste ideoloog van de Rode Khmer, Nuon Chea.
Er bestaat grote bezorgdheid dat de processen politiek worden gemanipuleerd en dat de voormalige Rode Khmerleiders alsnog vrijuit zullen gaan. De huidige premier van Cambodja, Hun Sen, is immers zelf een voormalige Rode Khmerleider.
Het schrikbewind van de Rode Khmer, dat duurde van 1975 tot 1979, kostte zo’n 1,7 miljoen Cambodjanen het leven. Er kwam pas een einde aan het moorden en martelen toen een Vietnamees invasieleger de Rode Khmer uit Phnom Penh verjoeg en ten slotte versloeg.
Een van de rechters van het door de Verenigde Naties gesteunde genocidetribunaal, Reach Sambath, sprak maandag van ‘een grote dag voor het Cambodjaanse volk’.
De vroegere Rode Khmergevangenis in Phnom Penh, Tuol Sleng, is nu een genocidemuseum. Het geeft een gruwelijk beeld van de verschrikkingen van het regime dat onder zijn leider Pol Pot een landbouwparadijs in Cambodja wilde vestigen. Duizenden werden geëxecuteerd, tienduizenden stierven van honger, uitputting en ziekten.
Voor het proces tegen Duch zijn bijna duizend getuigen opgeroepen. Het zal naar verwachting maanden duren. De getuigen zullen vermoedelijk pas eind maart verklaringen kunnen afleggen.
Bron; trouw.nl