Fernado Ravsberg is werkzaam als correspondent van de BBC in Havana. Hij reisde bijna dwars door Cuba om de desastreuze gevolgen van de orkaan Gustave en Ike te zien. Van Los Palacios in Pinar del Rio tot in de provincie Holguín, 800 kilometer van Havana. Hij publiceerde zijn verslag op zondag 14 september.
http://cuba.web-log.nl/cuba/images/2008/09/16/ikekleinkind.jpgDe reis was voor mij hét bewijs van de omvang van de ramp. Geen van de
provincies die we doortrokken bleek gespaard. In heel het land zijn huizen
ingestort, is de stroom toevoer gestaakt, kuddes koeien verspreid of landbouwgronden ondergelopen.
Toen wij Havana uitreden zagen we hoe de oogsten aan de kanten van de weg waren verzopen, hoe delen van se autoweg onbegaanbaar waren, de doorgang was versperd en we een grote omweg moesten. Ongeveer 700.000 ton voedsel, 20.000 ton groenten, 6.400 ton graan en 16.000 ton fruit zijn verloren gegaan. We zagen hoe duizenden bananenplanten waren verwoest en hoe boeren met machetes in de hand de vruchten trachten te redden.
http://cuba.web-log.nl/cuba/images/2008/09/16/ikeboerenvervoerenbananen_2.jpgVrachtwagens en karren vol bananen snelden over de wegen met de bedoeling ze op de markten te verkopen. Enige dagen zal er overvloed zijn maar daarna zal het maanden duren voor dat mensen ze weer zullen
proeven.
.
Met de beesten is het niet veel beter gesteld. Op weg naar Camagüey zagen we kudden koeien opgejaagd door de winden van Ike. Koeien en varkens graasden langs de kant van de weg. Velen zullen op korte termijn geofferd worden.
De grote pluimveehouderijen verging het net zo en de autoriteiten zien zich gedwongen honderd duizenden kuikens en kippen te slachten. Opnieuw brood voor morgen maar honger voor de dag erna? Want maandenlang zullen er geen eieren te koop zijn.
.
http://cuba.web-log.nl/cuba/images/2008/09/16/ikeschadesuikerrietingenios.jpgIn de streken waar suikerriet wordt verbouwd zijn de zaken niet veel beter. Ruim 330.000 ha suikerrietgronden gingen verloren, afgezien nog van de schade in 115 suikerrietinstallaties, 150 spoorlijn en 132 voorraadschuren.
Een deel van de route over de autoweg naar Villa Clara legden we ‘s–nachts af. Er is alleen licht in de hoofdstad van deze provincie en enkele grote steden. In de overige steden en dorpen heerst volkomen duisternis. Daardoor is het rijden ook heel moeilijk. Fietsen, paardenwagens en voetgangers; de reis lijkt op een tocht vol obstakels en waarbij we volstrekt afhankelijk zijn van de schaduwen die ons vooruitgaan. Totdat we bij de nationale autoweg aankomen.
Langs de gehele weg en in elk provincie zien we honderden elektriciteitspalen de beschadigd zijn. In de dorpjes in de provincie Las Tunas komen de jongeren bij benzinepompen bijeen omdat dit de enige plek met licht is vanwege generatoren.
Maar zonder twijfel is de verwoesting door Ike en Gustave het grootst bij de woningen. In het hele land zie je huizen waar óf de dakplaten ontbreken óf waar hele dorpen zoals in Gibara zijn verdwenen.
http://cuba.web-log.nl/cuba/images/2008/09/16/ikefamiliabermudezgibara.jpg*De familie Bermúdez in Gibara bij Holguin verloor alles. Alleen de vier muren van de keuken staan nog overeind. *
De autoriteiten hebben medegedeeld dat meer dan 500. 000 woningen in heel het land zijn beschadigd. Bij 200.000 van deze huizen is sprake van gehele of gedeeltelijke instorting. Dat is een ramp voor een land dat nauwelijks in staat is jaarlijks 50.000 woningen te bouwen.
De overheid heeft meegedeeld dat alle reserves in opslagplaatsen –opgeslagen voor situaties van oorlogen en rampen- zullen worden gebruikt. Men deed wel een omroep om eerst alle materialen van ingestorte of beschadigde huizen te verzamelen voor hergebruik.
http://cuba.web-log.nl/cuba/images/2008/09/16/ikekoeien.jpgDuizenden koeien zullen worden opgeofferd omdat zoveel stallen zijn vernietigd
Terwijl dit allemaal gebeurt is 50% van de Cubaanse grond niet geschikt voor de landbouw en wordt er niets geproduceerd. De grond is overwoekerd door kwalijk onkruid als marabu. De meeste grond is nog in handen van grote staatsbedrijven. Toch bestaat er de hoop dat de landbouwhervorming die Raúl Castro voorstelde ooit werkelijkheid wordt.
Het is meer dan ooit nodig dat Cuba zijn capaciteit om landbouwproducten te produceren vergroot. Dat hangt nauw samen met verandering van het economisch model, waardoor nu 20% van de landbouwgronden in handen is van kleine boeren, de meeste productieve van het land. Het hele proces van landbouwhervorming is gericht op een nieuwe situatie maar de trage wijze waarop de overdracht van landbouwgronden aan kleine boeren op dit moment plaatsvindt, lijkt niet te corresponderen met de voedselcrisis die Cuba te wachten staat.