MEXICO-STAD, 13 mei 2008 (IPS) - Het Mexicaanse parlement en meer dan 160 experts beginnen vandaag (13 mei) aan een openbare discussie over de toekomst van de zieltogende oliemaatschappij Petróleos Mexicanos (Pemex). Het is tegelijk een debat over de grondvesten van de Mexicaanse staat, want die haalt 40 procent van zijn middelen uit olie-inkomsten.
Het debat over Pemex zal twee maanden duren en wordt rechtstreeks uitgezonden op Canal del Congreso, de tv-zender van het parlement. Pemex laat weinig Mexicanen onverschillig. Sinds de nationalisering van de petroleumsector in 1938 heeft bedrijf een even grote symboolwaarde als la Virgen de Guadalupe, oordeelde ex-president Vicente Fox (2000-2006) ooit. De maagd van Guadalupe is een schutspatroon die in geen enkel Mexicaans huishouden ontbreekt.
Veel politici zeggen dat ze een technische discussie willen, op basis van harde cijfers en pragmatische doelstellingen, maar waarnemers zijn daar sceptisch over. Een deel van de Mexicaanse oppositie heeft er mee gedreigd het land lam te leggen als Pemex geprivatiseerd wordt en schreeuwt nu al moord en brand over de plannen die circuleren.
Het vertrekpunt van de discussie vormen de hervormingsvoorstellen die de regering begin april bekend maakte. Pemex zou ruimte krijgen om een autonoom beleid te voeren en zou ook in andere opzichten meer op een bedrijf gaan lijken. Nu is de maatschappij eigenlijk een verkapt ministerie. De onderneming zou ook makkelijker in zee moeten kunnen gaan met private ondernemingen, die nu niet in Pemex mogen investeren. De regering wil niet raken aan de grondwet. Die stelt dat de Mexicaanse aardolie aan alle Mexicanen toebehoort en niet in private handen mag worden gegeven.
Uitverkoop
Maar de oppositie vreest dat de regering toch de “uitverkoop en privatisering” van Pemex organiseert. Sommige politici van de linkse PRD, de belangrijkste oppositiepartij, denken dat ze er in het parlement een alternatieve hervorming kunnen doorboksen die de controle van de regering over Pemex niet verslapt. Een andere fractie, geleid door de voormalige presidentskandidaat Andrés López Obrador, heeft gedreigd met grote betogingen en de bezetting van luchthavens en regeringsgebouwen als het parlementaire debat beslissingen oplevert die niet naar de zin van de PRD zijn. López Obrador neemt niet deel aan de discussies in het parlement.
Ook de Mexicaanse bevolking is verdeeld over de zaak. Volgens een enquête die maandag (12 mei) in de krant El Universal werd gepubliceerd, is 29 procent van de Mexicanen voor de geplande hervormingen en 27 procent tegen. 44 procent heeft nog geen standpunt.
Regering en oppositie zijn het er enkel over eens dat Pemex in een diepe crisis zit. De oliereserves die Pemex nu exploiteert, zullen over negen jaar uitgeput zijn. Pemex heeft niet de middelen en de technologie om nieuwe reserves op grote diepte in de Golf van Mexico aan te boren. Het land exporteert grote hoeveelheden aardolie, maar door een gebrek aan raffinagecapaciteit moet het veel dure benzine en andere derivaten invoeren.
Vergelijkingen met het buitenland bewijzen hoe slecht Pemex boert. Volgens de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Cariben (Cepal) haalt Pemex per dag en per werknemer 24 vaten aardolie boven. Het Venezolaanse Pdvsa, ook een staatsbedrijf, komt aan 43 vaten. Pemex boekte in 2006 een verkoopcijfer van 691.000 dollar per werknemer, terwijl het Amerikaanse Exxon 4,5 miljoen dollar deed optekenen. Mexico verdiende in 2007 zeven dollar aan de raffinage van een vat aardolie, de VS 15,9 dollar.
Bron: mo.be
