De 1,2 miljard inwoners van India ondergaan in luttele jaren veranderingen die eeuwenlang ondenkbaar waren.
In het ouderlijk huis van Srawan Shukla liep een schoonmaker rond, een veger om precies te zijn. Shukla’s vader bood de man wel eens thee aan. Werd die aangenomen, dan kreeg de veger zijn thee met de grootst mogelijke boog ingeschonken in zijn eigen beker. Kreeg hij ook brood, dan werd dat hem van flinke afstand toegeworpen. Het waren de dagen - een jaar of dertig geleden - dat de Dalits, de kastelozen, altijd enkele meters achter hun meesters aanliepen om te voorkomen dat hun schaduw hen zou vervuilen.
Shukla is journalist in Lucknow, de hoofdstad van Uttar Pradesh, de meest bevolkte deelstaat van India: 200 miljoen inwoners, evenveel als in heel Brazilië. Hij vertelt het verhaal van de veger om duidelijk te maken hoe diep het kastenstelsel ingreep in het leven. Voor de goede orde: de zoon van de veger, die een opleiding kreeg op kosten van Shukla’s vader, gaat gewoon bij Shukla aan tafel koffie drinken. “Maar als de veger zelf hier nu was, zou hij nog steeds dáár gaan zitten.” Shukla wijst naar de uiterste hoek van zijn kantoor.
De ultieme wraak
Het is dit mechanisme van uitsluiting, zelf-uitsluiting zelfs, dat een Dalit-politica de afgelopen jaren heeft willen omkeren. Mayawati (haar achternaam, Kumari, gebruikt ze nooit) was vijf jaar lang premier van Uttar Pradesh en gebruikte die tijd vooral om zichzelf op een voetstuk te zetten: ze liet gigantische ‘parken’ aanleggen, met standbeelden van zichzelf en andere Dalit-leiders. Het was de ultieme wraak voor eeuwen van vernedering, maar het was ook een bevestiging van het systeem dat daaraan ten grondslag lag. Ze koos niet voor het doorbreken van de kasten-grenzen, maar voor het omkeren ervan, onder het motto: ‘Nu is het onze beurt.’
…
Het begint bij het huwelijk
Volgens professor Abishek Mishra, sinds enkele weken minister van protocol, hoeft Shukla zich geen zorgen te maken: het doorbreken van “het verstikkende kastedenken” is precies de bedoeling van de nieuwe regering. Mishra (35), die studeerde in Cambrigde, kan zijn enthousiasme nauwelijks in toom houden als hij beschrijft welke veranderingen Uttar Pradesh en India te wachten staan; dat hij tot voor kort ‘strategie en management’ doceerde aan de universiteit van Lucknow is goed te horen. “Het begint allemaal met het huwelijk - als dat verandert, verandert de hele samenleving. Dan gaat ook het kastenstelsel op de helling, en ik voorspel dat dat inderdaad gaat gebeuren. Jongeren zoeken hun partners niet meer in de eigen kaste en ze laten hun huwelijk ook niet meer door hun ouders arrangeren. Daarmee komt de hele sociale ordening van India te vervallen. Zegt Darapuri dat het hindoeïsme dit niet zal toestaan? Maar het hindoeïsme is flexibel, het interesseert zich uiteindelijk slechts voor de persoonlijke band van de gelovige met zijn God. Kaste is een civiele instelling, we zitten daar niet aan vast. Integendeel, het zal automatisch verdwijnen.”
Lees het hele verhaal op: DPG Media Privacy Gate