Het sanitaire evangelie van dr. Pathak

De 1,2 miljard inwoners van India ondergaan in luttele jaren veranderingen die eeuwenlang ondenkbaar waren. Maar niet alles gaat even snel: tradities zijn taai, hindernissen soms onneembaar. Vandaag: de bevrijding van de poepruimers en de geneugten van een goed werkend openbaar toilet.

Opgegroeid in een gezin van Brahmanen, de hoogste kaste van India, raakte Pathak in 1969 na zijn studie sociologie betrokken bij de organisatie van het Gandhi Eeuwfeest in de deelstaat Bihar. In de geest van Gandhi besloot men de festiviteiten aan te grijpen om iets te doen aan de positie van de scavengers, de kasteloze Dalits, voor wie slechts het werk van poepruimers was weggelegd.

's Ochtends gingen deze onaanraakbaren in alle vroegte langs de huizen van de superieure kasten om hun uitwerpselen te verzamelen - ze droegen die in schalen op het hoofd, tot ze een plek hadden gevonden waar ze hun lading ongezien kwijt konden. Het weinige dat ze hiervoor aan het einde van de maand betaald kregen, werd hen van grote afstand toegeworpen.

Voor Pathak was duidelijk dat alleen een praktische oplossing verandering zou kunnen brengen in lang-ingesleten gewoontes; zijn tactiek was om de hogere kasten niet de les te lezen, maar hen een alternatief te bieden. Hij ontwikkelde het ‘twee-gaten-toilet’, nog altijd zijn meest geliefde gespreksonderwerp.

Lees het hele PRACHTIGE artikel onder: