Vijf vragen over de bosbranden in Australië

Vijf vragen over de bosbranden in Australië
MELBOURNE - Elk jaar wordt Australië geplaagd door vele bosbranden. In 2009 zijn de brandhaarden groter en feller. Vijf vragen over het waarom.

Waarom is het elke zomer raak met bosbranden in Australië?
Bosbranden horen bij Australië. Zo heeft de eucalyptus, de meest voorkomende boom in het land, vuur nodig om te overleven. Alleen bij hoge temperaturen kiemen de zaden. In de stam zit daarom veel olie. Verder is Australië het droogste continent en dat bespoedigt het ontstaan van branden.
Hoe bereidt Australië zich voor op het onvermijdelijke?
Je wapenen tegen bosbranden is zo goed als onmogelijk, tenzij er een verbod komt om bomen in de tuin te hebben, of iedereen te verplichten in de steden te gaan wonen. Dus accepteren de Australiërs de branden als een fact of life.
Iedereen die in een bosrijke omgeving woont, moet een ‘brandplan’ klaar hebben liggen. Het erf moet schoon zijn en met weinig vegetatie en de goten schoongeveegd, om maar wat te noemen. De brandweer organiseert cursussen voor bewoners. En als het huis afbrandt, heel vervelend, de schouders eronder en een nieuw huis bouwen.

Waarom is het deze keer fout gegaan?
Dit is een brand met een felheid die niemand had verwacht. Het is in de deelstaat Victoria al dertien jaar droog. De weken voor de branden waren erg heet. En toen werd het zaterdag. In Melbourne werd een recordtemperatuur gemeten van ruim 46 graden. De bodem was kurkdroog en er stond een stormachtige wind die de hete lucht door de bossen blies. Op branden had iedereen gerekend, maar niet deze.
Het gangbare beleid zo lang mogelijk in huis te blijven om het te verdedigen, pakte verkeerd uit. Op het laatste moment verlieten de bewoners in paniek hun woning, velen verbrandden in hun auto. Het dodental staat op 181. Het is de ergste ramp van Australië in vredestijd.

*Speelt brandstichting een rol?
Je zou verwachten dat niemand hartje zomer een brandende peuk uit de auto werpt, laat staan moedwillig een brandende lucifer weggooit. Dat valt tegen. Toevallig verscheen recent een rapport van het Australisch Criminologisch Instituut met een schokkende conclusie: de helft van de branden is aangestoken. De pyromanen zullen worden opgespoord en vervolgens worden vervolgd voor moord, belooft de minister-president. De daden onderscheiden zich in niets van terrorisme, heet het.

**De Australische brandweer adviseert bij brand in huis te blijven of tijdig te vertrekken. Moet dat advies de prullenbak in? **
Er is een storm van kritiek losgebarsten op dit beleid, dat uit pragmatisme is ontstaan. De afstanden in Australië zijn te groot voor een brandweercorps zoals Nederland die kent. Dus leren de Australiërs op het platteland hun huis te verdedigen. Dat vergt stalen zenuwen, maar alleen dan kunnen beginnende brandhaarden met waterslangen en natte doeken snel worden gedoofd. De praktijk heeft uitgewezen dat deze strategie succesvol is.
Zeker is dat Australië de komende jaren moet nadenken over wat te doen. Nu de gemiddelde temperaturen door de klimaatveranderingen steeds hoger komen te liggen, voorspellen de deskundigen dat de branden in de toekomst alleen maar heviger worden.

Bron: De Volkskrant
*