Mexico / ’Deze ramp zullen we ook wel weer te boven komen’

Overstromingen: Mexicaanse regering liet bouwen in risicogebied
Floortje Gunst, Tabasco, Mexico

Mexico’s deelstaat Tabasco herstelt van de overstromingen van vorige maand. De regering is optimistisch, veel inwoners zijn kwaad.

http://www.trouw.nl/multimedia/archive/00215/_Deze_ramp_zullen_w_215718g.jpg

Alcidrez Surita en zijn vrouw Ana behoren tot de getroffenen in de deelstaat Tabasco. | © FOTO FLOORTJE GUNST

„De rivier is onze vriend, maar af en toe haalt hij uit. Zoals vorige maand”, zegt Alcidrez Surita (67). Hij woont met zijn vrouw in Villahermosa, de hoofdstad van Tabasco die het zwaarst getroffen werd. Zijn huis en kruidenierswinkel zijn ernstig aangetast door de overstromingen.

Begin november werden meer dan een miljoen inwoners getroffen door de zwaarste overstromingen in vijftig jaar. 80 procent van Tabasco stond onder water. Half november zakte het water en begon de wederopbouw. Volgens de regering is die inmiddels in een ver gevorderd stadium en kunnen de inwoners met een gerust hart Kerst vieren. Maar dat geldt lang niet voor iedereen.

Surita heeft van zijn buurman een emmer en een dweil geleend. Zuchtend begint hij de bruin uitgeslagen muren van zijn winkel te boenen. Twee jaar geleden opende hij zijn kruidenierswinkel. Na een moeizame start boekte hij dit jaar voor het eerst een lichte winst.

„Nu moet ik weer van voor af aan beginnen”, zegt Surita. „Ik durf nog geen nieuwe spullen te kopen van het kleine beetje spaargeld dat ik heb. Je weet nooit of het water niet opnieuw stijgt.” De regering, die zegt dat het gevaar geweken is, vertrouwt hij niet.

Op straat heerst grote bedrijvigheid. Ook Surita’s buren proberen hun huizen en winkels weer op orde te brengen. Op de stoep staan tv’s, wasmachines en gasfornuizen opgestapeld. Daarnaast staan zakken puin en stukken beton. Auto’s rijden af en aan om het afval op te halen.

Als Ana, Surita’s vrouw, vertelt over de overstroming springen de tranen in haar ogen. „De stroming was zo sterk dat ons hele bezit in een paar minuten weggespoeld was. We hebben niet eens meer een bed. We slapen al weken op de grond”, zegt ze. Nog erger dan het materiële verlies, is haar angst dat de rivier opnieuw buiten zijn oevers treedt. „De gouverneur heeft gezegd dat we alert moeten blijven, dag en nacht. Ik slaap bijna niet meer.”

Een paar honderd meter van het huis van de familie Surita stroomt de rivier Carrizal. Aan de oever zijn mannen, vrouwen en kinderen bezig met het stapelen van zandzakken. Op 27 plaatsen in de stad moeten de opgestapelde zakken voorkomen dat de grond aan de oevers van de rivier verzakt.

„Voor ons komt deze hulp te laat”, verzucht Crispin Rivera. Hij gooit zijn schep op de grond en wijst naar de overkant van de rivier. Achttien jaar lang woonde hij met zijn vrouw en drie kinderen in de wijk Tierra Colorada. „Totdat de grond onder ons huis vorige week wegzakte en alles in de rivier verdween. We waren al gewaarschuwd voor erosiegevaar na de overstromingen. Maar waar moest ik naartoe met mijn gezin?”

http://www.trouw.nl/multimedia/archive/00215/_Deze_ramp_zullen__215719a.jpeg

De wijk waar Rivera tot voor kort woonde, biedt een treurige aanblik. De grond is weggeslagen, in de modder liggen resten van een bankstel, een kinderfiets en een pop. Rivera: „Toen we hier kwamen wonen, wisten we dat het gevaar van overstroming groot was. Eigenlijk mocht hier niet gebouwd worden. Maar we hadden geen alternatief.”

Driehonderd families uit Tierra Colorada zullen vanwege erosiegevaar zo snel mogelijk geëvacueerd worden, kondigden de autoriteiten van Tabasco aan. Rivera en zijn gezin verblijven zolang in een opvangcentrum. Voor de regering en de wederopbouw heeft hij geen goed woord over. „De miljoenen pesos die het buitenland naar ons stuurde zijn nog steeds niet in handen van Tabasco. In de krant lezen we dat het geld er is om ons te helpen. Maar waarom zien we er nog niets van terug?”

Ook het geld dat de regering via het Fonds voor Natuurrampen reserveerde voor de wederopbouw van de deelstaat is nog niet geheel beschikbaar. Volgens de regering is inmiddels de helft van dit bedrag overgedragen aan de deelstaat. Ondanks de tegenstrijdige berichten wanhoopt Rivera niet. „Ook deze ramp komen we wel weer te boven”, zegt hij met een brede lach.

**Overstromingen maakten honderdduizenden Mexicanen dakloos

De overstroming heeft de huizen van bijna 400.000 inwoners ernstig beschadigd of verwoest. 1,2 miljoen mensen kampen met inkomstenverlies en andere schade. De regering schat dat 32.000 families nog in een van de 52 opvangcentra verblijven. 40.000 huizen bevinden zich in een gebied waar erosiegevaar dreigt. Zij zullen verplaatst worden. Over de oorzaken van de overstroming wordt volop gespeculeerd. Klimaatverandering en wanbeleid door de beheerder van de stuwmeren in Tabasco en Chiapas zouden de overstromingen hebben veroorzaakt. Velen wijten de ramp aan nalatigheid van de regering. Huizen, winkels en wegen hadden nooit in zo’n risicogebied gebouwd mogen worden. De regering deed niets om de riskante situatie te voorkomen. Na zware overstromingen in 1999 trok de regering 130 miljoen euro uit voor dijken. Maar dat project is nooit afgemaakt.**

Bron: trouw.nl