Novum/AP) - Vijf buitenlandse journalisten die omkwamen tijdens de Indonesische invasie in Oost-Timor in 1975 zijn vrijwel zeker willens en wetens doodgeschoten door Indonesische soldaten. Dat zegt een onafhankelijke commissie die het optreden van het leger tijdens de 24 jaar durende Indonesische overheersing van Oost-Timor heeft onderzocht in opdracht van de Verenigde Naties.
De journalisten - twee Britten, twee Australiërs en een Nieuw-Zeelander - kwamen volgens Indonesië per ongeluk in een vuurgevecht terecht toen oprukkende Indonesische troepen op 16 oktober 1975 de plaats Balibo innamen. Maar de commissie zegt van getuigen te hebben vernomen dat ze met opzet zijn gedood. Hoewel de getuigenissen niet in alle opzichten eensluidend waren lijkt het erop dat een van de journalisten werd beschoten toen hij probeerde naar een huis terug te keren waar zijn collega’s hun toevlucht hadden gezocht. Daarna schoten de soldaten volgens de getuigen gericht op de andere journalisten, die in de deuropening van het huis stonden en zeker twee minuten met hun handen in de lucht ‘Australië, Australië’ hadden staan roepen. "Zeker één journalist ontsnapte naar binnen, maar werd aan de achterkant van het huis alsnog doodgeschoten, zei de commissie, die verder onderzoek naar de gebeurtenis aanbeveelt.
Het rapport van de Reception, Truth and Reconciliation Commission werd vorige week aangeboden aan VN-secretaris-generaal Kofi Annan. Het is nog niet openbaar gemaakt, maar het persbureau Associated Press kreeg inzage in delen ervan. Eerder was al bekend geworden dat tijdens de Indonesische heerschappij in Oost-Timor, die duurde van 1975 tot 1999, zeker 183.000 mensen zijn omgekomen. De Indonesische vice-president, Jusuf Kalla, noemde dat aantal dinsdag overdreven. Hij zei dat ook enkele andere conclusies in het rapport, dat hij overigens ook nog niet had ontvangen, overdreven of ‘gewoon niet waar’ waren.
De Oost-Timorese president Xanana Gusmao is er tegen om verdachten van misdaden uit het verleden nu nog te berechten. Hij zegt dat Oost-Timor voldoende recht is gedaan met zijn onafhankelijkheid en dat het land zich op de toekomst moet richten. Kalla sloot zich daar bij aan. De buurlanden zullen naar de toekomst kijken opdat zij vrienden kunnen blijven, zei hij.
[Copyright 2006, Novum]