Architect Sydney Opera House overleden

Australië Forum Kunst & Cultuur in Australië
1

Architect Sydney Opera House overleden ** 29-11-08**

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/gfx/global/spacer.gif

http://www.nos.nl/nosjournaal/images/syndey_243419009_e0e17125b8_tcm44-447803.jpg

                 De Deense architect Jørn Utzon, ontwerper van het beroemde Sydney Opera House,  is overleden. Volgens zijn zoon overleed de negentigjarige in zijn slaap aan een hartaanval.

Utzon begon als de ontwerper van woonhuizen en het was dan ook een grote verrassing toen hij in 1957 bij een competitie werd gekozen als de ontwerper van het nieuw te bouwen prestigeproject in de haven van Sydney.

Utzon ontwierp een iconisch gebouw met golvende daken die doen denken aan scheepszeilen.

Naar verluid liet hij zich inspireren tijdens het pellen van een sinaasappel. Als de ronde delen worden samengevoegd, ontstaat er een bol, net als partjes sinaasappel.

**Ruzie
** Utzon verhuisde naar Australië om leiding te geven aan het project, maar raakte in de loop der jaren gebrouilleerd met de opdrachtgevers over de te hoge kosten. Uiteindelijk werd hij in 1966, zeven jaar voor de voltooiing van het gebouw, van het project gehaald.

Het Sydney Opera House groeide uit tot een wereldberoemd bouwwerk, maar over de akoestiek binnen zijn kenners minder te spreken. Ook ontbeert het gebouw voldoende achtertoneel.

De gebreken zijn het directe gevolg van de ruzie tussen Utzon en de geldschieters. Om de opera meer rendabel te maken werden 3000 stoelen geplaatst. Utzon had er vanwege de akoestiek slechts 2000 gepland.

Rancune over de meningsverschillen had Utzon niet. “Het hoort allemaal bij het leven. Ik ben nergens bitter over.”

Bron: NOS

2

Utzon zag zijn icoon nooit

        								 			POSTUUM, 				Hilde de Haan
			 					 				 					gepubliceerd op 01 december 2008 13:34, bijgewerkt op 1 december 2008 13:40
    								 			Amsterdam - 			   Hij ontwierp het beeldmerk van Australië, een vrijwel onbouwbaar gebouw, gebaseerd op een snelle schets.
  						[http://www.volkskrant.nl/multimedia/archive/00133/OperaHouse_133931p.jpg

http://www.volkskrant.nl/volkskrant.nl/images/larger.gif](javascript:thumbnail(‘/template/ver2-0/components/thumbnail.jsp?id=133931’,500,338)) [http://www.volkskrant.nl/multimedia/archive/00133/OperaHouse_133931p.jpg

http://www.wereldwijzer.nl/volkskrant.nl/images/larger.gif](javascript:thumbnail('/template/ver2-0/components/thumbnail.jsp?id=133931',500,338)) Opera House, Sydney (AP)

      												 					          De Deense architect Jørn Utzon, die afgelopen zaterdag op 90-jarige leeftijd    overleed, is vooral bekend door de Opera van Sydney (1956-73). Dit    sculpturale gebouw met zijn blinkend witte schelpdaken is inderdaad een    wereldberoemd icoon, beeldmerk van Australië, maar was voor Utzon zelf ook    het grootste drama uit zijn beroepsleven.

Toen Utzon deze opdracht dankzij het winnen van een internationale prijsvraag in 1956 binnenhaalde, had hij nog vrijwel niets gebouwd. Nadat hij in Kopenhagen architectuur had gestudeerd en korte tijd in Finland bij Alvar Aalto had gewerkt, had hij eerst een aan aantal lange reizen gemaakt door met name Mexico en Noord-Amerika, het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
Dat zou zijn oeuvre blijvend bepalen, en maken dat hij nauwelijks aansluiting zocht bij vakgenoten en vooral een eigen weg zocht. Daarin liet zich graag inspireren door uitheemse culturen en vormen zoals die voorkomen in de natuur. In beide werd volgens hem ‘het wezenlijke van de architectuur’ veel dichter benaderd dan in de westerse moderne bouwkunst.
Hij verstond onder ‘wezenlijk’: helderheid, vanzelfsprekendheid, ambachtelijke logica. Ook in Sydney is die voorkeur herkenbaar, maar mede door zijn onervarenheid ging hier veel fout.

http://www.volkskrant.nl/multimedia/archive/00133/Utzon_133932q.jpg

Probleem was dat het winnend prijsvraagontwerp voor dit operagebouw niet méér behelsde dan enkele snelle schetsen, overtuigend door de krachtige streken. De vertaling hiervan in een ontwerp voor een echt gebouw, dat ook nog tegen de stormwinden in de baai van Sydney bestand zou zijn, bleek echter een vrijwel onmogelijke taak.
Nadat het vermaarde constructiebureau van Arup er anderhalf jaar de tanden stuk op had gebeten kwam Utzon in 1962 zelf met een technische vondst die de schelpdaken toch mogelijk maakten. Maar het geduld van Australië was tegen die tijd wel op, temeer omdat de bouwkosten tot 50 miljoen dollar (7x zoveel als begroot) waren opgelopen.
Utzon mocht zich niet meer met het gebouw bemoeien en nam ontslag. Waarna zijn opvolger Peter Hall alle toneelvoorzieningen schrapte: het werd geen opera maar een concertgebouw.
Utzon verliet Australië om er nooit meer terug te keren. Hij heeft het gebouw nooit in voltooide staat gezien. In zijn verdere architectenpraktijk bleef hij zijn fascinaties trouw: heldere constructies, zwierige vormen en ambachtelijke vakmanschap.
Bekend zijn vooral een kerk in Bagsvaerd (1976, Denemarken), het parlementsgebouw van Koeweit (1972/84), een theater van Zurich (1970) en twee eigen woonhuizen in Mallorca (1965, 1994). In 2003 kreeg hij voor zijn hele oeuvre, maar vooral ook het Opera House, de prestigieuze Pritzkerprijs.

    								 									 		    ****(Bron: http://www.volkskrant.nl/